ÖZÜRLÜLERİN DEVLET MEMURLUĞUNA ALINMA ŞARTLARI İLE YAPILACAK YARIŞMA SINAVLARI HAKKINDA YÖNETMELİK

Bakanlar Kurulu Kararının Tarihi : 20/8/2004 No : 2004/7754
Dayandığı Kanunun Tarihi : 14/7/1965 No : 657
Yayımlandığı R.Gazetenin Tarihi : 16/9/2004 No : 25585
Yayımlandığı Düsturun Tertibi : 5 Cilt :43 S :

BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

Amaç
Madde 1 – Bu YönetmeliÄŸin amacı, özürlülerin; Devlet memurluÄŸuna alınma ÅŸartları ile yapılacak yarışma sınavları ve hangi iÅŸlerde çalıştırılacaklarına iliÅŸkin usul ve esasları belirlemektir.

Kapsam
Madde 2 – Bu Yönetmelik hükümleri;
a) Genel ve katma bütçeli kurumlarla bunlara bağlı döner sermayeli kuruluşlar, kanunlarla kurulan fonlar ve kefalet sandıklarına,
b) İl özel idareleri ve belediyeler, il özel idareleri ve belediyelerin kurdukları birlikler ile bunlara bağlı müessese, işletme ve döner sermayeli kuruluşlara,
c) 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa göre Devlet memuru istihdam eden diğer kamu kuruluşlarına,
ilk defa Devlet memuru olarak atanacak özürlüler hakkında uygulanır.

Dayanak
Madde 3 – Bu Yönetmelik, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun deÄŸiÅŸik 53 üncü maddesi gereÄŸince hazırlanmıştır.

Tanımlar
Madde 4 РBu Y̦netmelikte ge̤en;
a) Sınav: İlk defa Devlet memurluğuna atanacak özürlüler için yapılacak yarışma sınavını,
b) Sınav Kurulu: Sınavın yapılması ve yürütülmesi için merkez veya sınavın yapılacağı il veya bölge kuruluşunda teşkil edilen kurulu,
c) Özürlü: Bedensel, zihinsel, ruhsal, duygusal ve sosyal yeteneklerinden en az % 40 oranında yoksun olduğunu, 6/2/1998 tarihli ve 98/10746 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Özürlülere Verilecek Sağlık Kurulu Raporları Hakkında Yönetmelik hükümleri gereğince, sağlık kuruluşlarınca verilecek resmi sağlık kurulu raporu ile belgeleyenleri, ifade eder.

İKİNCİ BÖLÜM
Özürlü Kadrolarının Tespiti, Sınav Yapılmasında Uyulacak Temel Usul ve Esaslar ile Sınavların Açılma Zamanı

Özürlü kadrolarının tespiti
Madde 5 – Özürlülere ayrılacak kadroların tespitinde, ilgili kurum veya kuruluÅŸun, taÅŸra teÅŸkilatı dahil, bütün dolu memur kadro sayısının % 3`ü dikkate alınır.
Özürlülerin istihdam edileceği uygun boş kadro bulunmadığı takdirde genel hükümlere göre boş kadroda unvan değişikliği yapılarak gerekli kadrolar temin edilir.
Özürlü personelin istihdam edileceği merkez ve taşradaki birimler, ilgili kurum veya kuruluşça belirlenir.

Sınav yapılmasında uyulacak temel usul ve esaslar
Madde 6 – Sınav yapılmasında uyulacak temel usul ve esaslar ÅŸunlardır:
a) İlk defa Devlet memurluğuna atanacak özürlülerin sınavları çoktan seçmeli test şeklinde yapılır.
b) Sınavlar, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun değişik 36 ncı maddesinde tespit edilen sınıflar ve bu sınıflara gireceklerde aranması gerekli öğrenim şartları ile diğer nitelikler göz önüne alınarak düzenlenir.
c) Kamu kurum ve kuruluşları, sınavları kendileri yaparlar.
d) Sınavlarda gizlilik esastır.
e) Sınav esnasında özür gruplarına göre, refakatçi bulundurulmasına izin verilir. Bu sınavların, özürlü grupları dikkate alınarak sınav sorusu hazırlanması ve değerlendirilmesi için özel sınav kurulu teşkil edilerek yapılması esastır.

Sınavların açılma zamanı
Madde 7 – Kurum ve kuruluÅŸlarca, özürlülere tahsis edilen boÅŸ kadrolara, özürlü açığı bulunduÄŸu sürece her yılın Nisan-Mayıs, Temmuz-AÄŸustos, Ekim-Kasım dönemlerinden bir veya bir kaçında sınav yapılır.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Duyuru, Genel ve Özel Şartlar,Şartların Belgelendirilmesi

Duyuru
Madde 8 – Özürlüler için dönemler itibarıyla yapılacak sınavlar, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun deÄŸiÅŸik 46 ve 47 nci maddeleri gereÄŸince Devlet Personel BaÅŸkanlığınca duyurulur.
Kamu kurum ve kuruluşları, sınava girmek için belirlenen son başvuru tarihinden en az bir ay önce olmak kaydıyla, Nisan-Mayıs dönemi sınavları için en geç Mart ayı, Temmuz-Ağustos dönemi için en geç Haziran ayı, Ekim-Kasım dönemi için en geç Eylül ayı sonuna kadar Devlet Personel Başkanlığı`nda olacak şekilde özürlü memur alınacak kadroların sınıf, unvan ve derecelerini, sayısını, bu personelde aranacak genel ve özel şartları, en son başvurma tarihini, başvurulacak mercileri, sınav tarihleri ile diğer bilgileri bildirir. Kurumlar tarafından sınav duyurusuna ilişkin talepte bulunulurken işin özelliği gerektirmediği sürece özür grupları arasında bir ayırım yapılmaz ve özürlülük oranına da bir üst sınır getirilemez.

Söz konusu sınav duyurularına ilişkin giderler, bütçeye bu amaçla konulacak ödenekten karşılanır.

Devlet memurluğuna alınacaklarda aranan genel ve özel şartlar
Madde 9- Devlet memurluğuna alınacaklarda aranan şartlar şunlardır:
a) Genel ÅŸartlar:
1) Türk vatandaşı olmak,
2) Memuriyete girişte en az 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun değişik 40 ıncı maddesinde belirtilen yaşta olmak,
3) Aynı Kanunun değişik 41 inci maddesindeki öğrenim şartlarını taşımak,
4) Kamu haklarından mahrum bulunmamak,
5) Taksirli suçlar ve aşağıda sayılan suçlar dışında tecil edilmiş hükümler hariç olmak üzere, ağır hapis veya 6 aydan fazla hapis veyahut affa uğramış olsalar bile Devletin şahsiyetine karşı işlenen suçlarla, zimmet, irtikap, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, inancı kötüye kullanma, dolanlı iflas gibi yüz kızartıcı veya şeref ve haysiyeti kırıcı suçtan veya istimal ve istihlak kaçakçılığı hariç kaçakçılık, resmi ihale ve alım satımlara fesat karıştırma, Devlet sırlarını açığa vurma suçlarından dolayı hükümlü bulunmamak,
6) Özürlülere Verilecek Sağlık Kurulu Raporları Hakkında Yönetmelik hükümleri gereğince, sağlık kuruluşlarınca verilecek resmi sağlık kurulu raporu bulunmak.

b) Özel şartlar:
1) Hizmet göreceği sınıf için 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun değişik 36 ncı ve 41 inci maddelerinde belirtilen öğretim ve eğitim kurumlarının birinden diploma almış olmak,
2) Kurumların özel kanun veya diğer mevzuatında belirtilen şartları haiz bulunmak, gereklidir.

Şartların belgelendirilmesi
Madde 10 – Kamu kurum ve kuruluÅŸlarınca talep edilmesi halinde, Devlet memurluÄŸuna atanacaklarca;
a) Nüfus hüviyet cüzdanının,
Gerekli hallerde, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun değişik 40 ıncı maddesinin ikinci fıkrası gereğince kazai rüşt kararının,
b) Öğrenim durumlarına ilişkin olarak diploma asılları veya onaylı örnekleri, diplomalarının düzenlenmemiş olması halinde, öğrenim durumlarını belirtmek üzere ilgili kurumlarca usulüne göre verilecek ve daha sonra diploma veya örnekleriyle değiştirilecek belgelerin, Öğrenimini yabancı ülkelerde yapmış olanların diplomaları veya örnekleriyle birlikte denkliğinin kabul edildiğine dair ilgisine göre Milli Eğitim Bakanlığı veya Yüksek Öğretim Kurulu`nca verilecek belgelerin,
Öğrenimini yabancı ülkelerde yapan sağlık ve yardımcı sağlık personelinin ise 11/4/1928 tarihli ve 1219 sayılı Tababet ve Şuabatı Sanatlarının Tarzı İcrasına Dair Kanun ve 25/2/1954 tarihli ve 6283 sayılı Hemşirelik Kanunu gereğince diplomalarının onanıp tescil edildiğine dair Sağlık Bakanlığı`nca verilecek belgelerin,
c) Adli sicil kayıt belgesinin,
d) Özür durumlarına ilişkin, Özürlülere Verilecek Sağlık Kurulu Raporları Hakkında Yönetmelik hükümleri gereğince, sağlık kuruluşlarından alınmış olan resmi sağlık kurulu raporunun,
e) Atanılacak kadronun gereği olarak kurum ve kuruluşlarca istenilen kurs bitirme belgesi, bonservis, sertifika ve benzeri belgelerin,
asılları veya noter tasdikli nüshaları ibraz edilir.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Sınavların Uygulanmasına Dair Esaslar

Müracaat
Madde 11 – Devlet Personel BaÅŸkanlığı`nca dönemler itibarıyla yapılacak sınav duyurularını müteakip, müracaatlar söz konusu duyuruda belirtilen ilgili kamu kurum ve kuruluÅŸlarına yapılacaktır. Müracaatlar sırasında ilgilinin beyanı esas alınarak, (Ek-I)`de yer alan “Ä°ÅŸ Talep Formu” ve son üç ay içerisinde çekilmiÅŸ bir adet orijinal vesikalık fotoÄŸraf ile saÄŸlık kurulu raporunun fotokopisi dışında baÅŸka hiç bir belge istenilmez.
Şahsen veya posta ile yapılacak müracaatlarda, istenilen belgeler en son müracaat tarihi mesai saati bitimine kadar ilgili kurumda olacak şekilde teslim edilir veya gönderilir.

İş talep formlarının incelenmesi
Madde 12 – Ä°ÅŸ talep formları, müracaat süresinin bitiminden itibaren 15 gün içinde personel iÅŸleriyle görevli birimce sınava girebilmek için gerekli ÅŸartların mevcut olup olmadığı ile talep edilen görev ve özür durumunun bu göreve uygunluÄŸu açısından incelenir. Åžartları taşıyanlara fotoÄŸraflı sınava giriÅŸ belgesi verilir. Ä°ÅŸ talep formlarındaki soruların bir veya birkaçını cevapsız bırakanlar ile ÅŸartları taşımadığı tespit edilenlere durumları bildirilir ve bunlara sınava giriÅŸ belgesi verilmez. Ancak, sınava giriÅŸ belgesi verilmiÅŸ olsa dahi, sınava giriÅŸ ÅŸartlarını taşımadığı sonradan tespit edilenlerin baÅŸvuruları ve sınavları geçersiz sayılır.

Sınav kurullarının kuruluş ve görevleri
Madde 13 – Sınavı yapacak olan kurumda bir sınav kurulu kurulur. Bu kurul, kurumun en üst amirinin veya görevlendireceÄŸi bir amirin baÅŸkanlığında, kurum amirince belirlenecek konularda tecrübe sahibi üç üye ile personel iÅŸleri birim amirinden teÅŸekkül eder. Bu kurulu teÅŸkil edenlerin öğrenim seviyeleri sınava girecek olanların öğrenim seviyelerinden aÅŸağı olamaz.
Ancak, kurumların il veya bölge kuruluşlarında yapılacak sınavlar için kurum amiri tarafından sınavın yapılacağı yerde, birinci fıkradaki öğrenim şartına uymak kaydıyla farklı şekilde sınav kurulu teşkil edilebilir.
Sınav kurullarının başkan ve üyelerinin bu Yönetmelikte öngörülen sınavlara eşleri ile ikinci dereceye kadar (bu derece dahil) kan ve sıhri hısımlarının katıldığının tespit edilmesi halinde, bu üye veya üyeler sınav kurulu üyeliğinden çıkartılır ve bunların yerine yeni üye görevlendirilir.
Bu hususun sınavların herhangi bir aşamasında tespit edilmesi halinde ise ilgili üyenin daha önce yaptığı değerlendirmeler geçersiz sayılır ve bu durumda sınavlar diğer komisyon üyelerinin değerlendirmeleri esas alınarak sonuçlandırılır
Sınav kurulları; soruları hazırlamak, sınav sonuçlarını değerlendirmek, buna göre bir başarı listesi düzenlemek ve gerektiğinde itirazları inceleyip sonuca bağlamakla görevlidir.
Kamu kurum ve kuruluşları yapacağı sınavlarda, Türkiye Sakatlar Konfederasyonunca talep edilmesi halinde, gözlemciler bulundurulmasına izin verir.

Sınav şekilleri
Madde 14 – Özürlü sınavları çoktan seçmeli test ÅŸeklinde yapılır. Bu sınavlarda ayrıca sözlü sınav yapılmaz.

Sınav konuları ve sorular
Madde 15 – Sınav konuları ÅŸunlardır:
a) Atatürk İlkeleri ve Türk İnkılap Tarihi,
b) Temel yurttaşlık bilgisi,
c) Türkiye coğrafyası,
d) Türkçe,
e) Matematik,
f) Görevlerin özelliğine göre mesleki bilgiler.

Özür grupları itibarıyla, ilkokul veya ilköğretim (ortaokul) mezunlarına (a) ila (e), lise veya lise dengi mesleki veya teknik okul ile yüksek öğrenim görmüş olanlara (a) ila (f) bentlerinde yer alan konuları kapsayacak, müracaat edenlerin girecekleri sınıf ve kadro için aranan bilgi, yetenek ve becerilerini ölçecek şekilde, ayrıca işitme ve zihinsel özürlülerin müfredat sorumlulukları da dikkate alınmak şartıyla, özel durumları ile başarı değerlendirme teknikleri esas alınmak suretiyle sorular ayrı ayrı hazırlanır.
İlkokul veya ilköğretim (ortaokul) okulları ile ortaöğretim mezunları için, Milli Eğitim Bakanlığı müfredat programındaki kitaplar; yüksek öğrenim mezunları için ise yüksek öğretim kurumlarında okutulan ders kitapları esas alınarak sorular hazırlanır.

Sınavların yürütülmesi
Madde 16 – Sınava giriÅŸ belgesi olmayanlar sınava alınmazlar. Sınavlar duyurulan saatte baÅŸlar.
Sınavlarda kopya çekenler veya kopya teşebbüsünde bulunanlar hakkında tutanak düzenlenerek ilgilinin sınavı geçersiz sayılır.
Sınavların sorumluluğu, sınavı yapan kurula aittir. Sınavların düzenli bir şekilde yürütülmesinden sınav kurulu başkanı yetkili ve sorumludur. Sınav kurulu kararları oy çokluğuyla alınır.

Tutanaklar
Madde 17 – Kamu kurum ve kuruluÅŸları yapacakları sınavlarda, soruların sınav baÅŸlama saatinde açıldığını ve sınavın baÅŸlama saatini, bitiÅŸ saatini, sınava girenlerin sayısını ve sınavın akışını gösteren bir tutanak düzenleyerek sınav kuruluna teslim eder.

DeÄŸerlendirme
Madde 18 – 15 inci maddede belirtilen konulara göre hazırlanan sınavlar 100 tam puan üzerinden deÄŸerlendirilir. Bu deÄŸerlendirme sonucunda en yüksek puandan baÅŸlanılarak baÅŸarı listesi oluÅŸturulur.

Gerçeğe aykırı beyanda bulunduğu anlaşılanlar
Madde 19 – Sınava giriÅŸ belgesi verilmek suretiyle sınava girenlerden; iÅŸ talep formunda gerçeÄŸe aykırı beyanda bulunduÄŸu tespit edilenlerin sınavları geçersiz sayılarak atamaları yapılmaz. Ataması yapılmış olsa dahi iptal edilir. Bunlar hiçbir hak talebinde bulunamazlar.
Ayrıca, gerçeğe aykırı beyanda bulunduğu tespit edilenler hakkında 765 sayılı Türk Ceza Kanununun ilgili hükümleri uygulanmak üzere ilgili kurumca o yer Cumhuriyet savcılığına suç duyurusunda bulunulur.

Sınav sonuçlarının duyurulması
Madde 20 – Sınav sonuçları, ilgili kurum tarafından sınav bitim tarihinden itibaren en geç 30 gün içinde ilan edilir ve sonuçlar ilgililere yazı ile bildirilir.
Duyurusu yapılan kadrolara, başarı sırasına göre ataması yapılacakların en geç 15 gün içinde 10 ncu maddede yer alan ve atanacağı kadroya ilişkin kurumca istenilen belgelerle birlikte kuruma müracaat etmeleri gerekir. Ancak, söz konusu süre sonunda müracaatta bulunmayanların yerine, 15 gün içinde diğer adayların başarı sırasına göre ilgili oldukları kadrolara müracaatta bulunmaları istenir.

Sınav sonuçlarına itiraz
Madde 21 – Sınava katılanlar sınav sonuçlarına yazılı olarak itiraz edebilirler. Ä°tirazlar, sınav sonuçlarının ilgiliye bildirilmesinden itibaren 7 gün içinde bir dilekçe ile sınavı açan kuruma yapılır. Bu itirazlar, en geç 15 gün içinde incelenir ve sonuç ilgiliye yazılı olarak bildirilir.

Başarı sırasına göre atanma
Madde 22 – 20 nci maddede belirtilen süreler içinde müracaat edenlerin atamaları baÅŸarı listesindeki sıralamaya göre yapılır. Aynı puanı alan adaylar arasından diploma tarihi itibarıyla önce mezun olmuÅŸ olana, bunun aynı olması halinde ise yaşı büyük olana öncelik tanınır. Söz konusu atamalar tamamlandıktan sonra duyuruda yer alan kadrolardan herhangi birinde boÅŸalma olması halinde baÅŸarı sırasına göre yeniden
atama yapılmaz.

Sınav belgelerinin saklanması
Madde 23 – Sınavlarda baÅŸarı göstererek atananların sınavla ilgili belgeleri özlük dosyalarında, bunun dışında kalan sınavla ilgili diÄŸer belgeler, kurumların arÅŸivlerinde genel hükümlerde öngörülen süre kadar saklanır.

İşyerlerinin özürlülerin çalışma şartlarına göre düzenlenmesi
Madde 24 – Özürlü memur çalıştırmak zorunda olan kurum ve kuruluÅŸlar çalışma yerlerini özürlülerin çalışmalarını kolaylaÅŸtıracak ÅŸekilde düzenlemek, gerekli tedbirleri almak ve özürlülerin çalışmaları ile ilgili özel yardımcı ve destekleyici araç – gereçleri temin etmek zorundadır.

Özürlülerin çalıştırılacakları işler
Madde 25 – Belirli bir mesleÄŸi olan özürlülerin meslekleri ile ilgili iÅŸlerde çalıştırılmaları esastır.
Belirli bir mesleği olmayan veya mesleğine uygun kadro bulunmayan özürlüler,özür durumlarına göre, yapabilecekleri hizmetlere ait mevcut kadrolarda çalıştırılır. Özürlüler, özürlülüklerini artırıcı veya ek özür getirici işlerde çalıştırılamazlar.

Takip ve denetim
Madde 26 – Kurum ve kuruluÅŸların özürlü memur çalıştırma yükümlülüklerinin yerine getirilmesinin takip ve denetimi Devlet Personel BaÅŸkanlığı`nca yapılır. Bu Yönetmelik hükümleri çerçevesinde istihdam edilen ve iÅŸten ayrılan özürlülere iliÅŸkin bilgiler kurum ve kuruluÅŸlarca her yılın Mart, Haziran, Eylül ve Aralık aylarının son günü itibarıyla, (Ek-II)`de yer alan “Ä°stihdam Edilen Özürlü Memurlara Ä°liÅŸkin Bilgi Formu” doldurularak takip eden ayın ilk iki haftası içerisinde Devlet Personel BaÅŸkanlığı`nda olacak ÅŸekilde gönderilir

Saklı tutulan mevzuat
Madde 27 – 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun deÄŸiÅŸik 36 ncı maddesinin A/11 inci fıkrasında sayılan görevler ile ilgili özel tüzük ve yönetmeliklerdeki hükümler saklıdır.

Yürürlükten kaldırılan mevzuat
Madde 28 – 12/5/1983 tarihli ve 83/6526 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Sakatların Devlet MemurluÄŸuna Alınma Åžartları Ä°le Hangi Ä°ÅŸlerde Çalıştırılacakları Hakkında Yönetmelik yürürlükten kaldırılmıştır.

Yürürlük
Madde 29 – Sayıştay`ca incelenmiÅŸ bulunan bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme
Madde 30 – Bu Yönetmelik hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.