OTİSTİK ÇOCUKLAR
EĞİTİM MERKEZLERİ
YÖNERGESİ
MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI
OTİSTİK ÇOCUKLAR EĞİTİM MERKEZLERİ
YÖNERGESİ
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
Madde 1- Bu Yönergenin amacı, 3-15 yaş grubundaki otistik çocukların eğitim-öğretim görmelerini sağlamak üzere faaliyet gösteren Otistik Çocuklar Eğitim Merkezlerinin (OÇEM) kuruluşu ve otistik çocuklara sunulacak hizmetlerle ilgili işleyişe ilişkin esas ve usulleri belirlemektir.
Kapsam
Madde 2- Bu Yönerge, 3-15 yaş grubundaki otistik çocukların eğitim-öğretim görmelerini sağlamak üzere faaliyet gösteren Otistik Çocuklar Eğitim Merkezlerinin kuruluşu ve otistik çocuklara sunulacak hizmetlerle ilgili işleyişe ilişkin hükümleri kapsar.
Dayanak
Madde 3- Bu Yönerge, 1739 sayılı Millî Eğitim Temel Kanunu, 222 sayılı İlköğretim ve Eğitim Kanunu, 3797 sayılı Millî Eğitim Bakanlığının Teşkilât ve Görevleri Hakkında Kanun, 4306 sayılı Kanun, 625 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanununu, Millî Eğitim Bakanlığının Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği ile Rehberlik ve Psikolojik Danışma Hizmetleri Yönetmeliğine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
Madde 4- Bu Yönergede geçen;
a) Bakanlık: Millî Eğitim Bakanlığını,
b) Genel Müdürlük: Özel Eğitim Rehberlik ve Danışma Hizmetleri Genel Müdürlüğünü,
c) RAM: Rehberlik ve Araştırma Merkezini,
d) OÇEM: Otistik Çocuklar Eğitim Merkezini,
e) Bağımlı OÇEM: Okul öncesi dönemden itibaren ilköğretime çeşitli programlarla ve kaynaştırma eğitimi yoluyla devam edebilecek otistik çocuklar için ilköğretim okulu bünyesinde açılan merkezi,
f) Bağımsız OÇEM: Otistik özellikleri ve bireysel farklılıkları nedeniyle kaynaştırma eğitiminden yararlanamayacak durumdaki 3-15 yaş grubundaki otistik çocukların kendilerine yetecek derecede bağımsız yaşam becerilerini geliştirmek amacıyla açılan merkezi,
g) Özel Eğitim Hizmetleri Kurulu: Eğitim-öğretim kurumlarındaki özel eğitim hizmetlerini düzenlemek, izlemek ve değerlendirmek üzere Millî Eğitim Müdürlüklerinde oluşturulan kurulu,
h) OÇEM Müdürü: Özel eğitim kurumu statüsündeki Bağımsız OÇEM’in ve bünyesinde OÇEM bulunan ilköğretim okulunun yöneticisini,
ı) OÇEM Müdür Yardımcısı: Özel eğitim kurumu statüsündeki Bağımsız OÇEM’in ve bünyesinde OÇEM bulunan ilköğretim okulunun yönetici yardımcısını,
j) Özel Eğitim Sınıf Öğretmeni: Eğitim Fakültelerinin özel eğitim bölümü zihinsel engelliler ana bilim dalından mezun veya otistik çocukların eğitimi konusunda hizmet içi eğitime tâbi tutulmuş öğretmeni,
k) Sınıf Öğretmeni:Kaynaştırma eğitimi kapsamında, çocukların eğitim- öğretim etkinliklerine katıldığı sınıfın öğretmenini,
l) Rehber Öğretmen: Eğitim-öğretim kurumlarındaki rehberlik ve psikolojik danışma servisinde görevli rehber öğretmeni,
m) Branş Öğretmeni: Çocukların eğitiminde, müzik, resim, beden eğitimi ve iş-teknik eğitimi gibi branşlarda aldıkları lisans eğitimlerine paralel, eğitim-öğretim etkinliklerini planlayan ve gerçekleştiren öğretmeni,
n) Yardımcı Öğretmen (usta öğretici): Eğitim-öğretim faaliyetlerinde öğretmene, öğretmenin belirlediği konu ve plan çerçevesinde yardımcı olan personeli,
o) Diğer Personel: Bakanlığın belirlediği sayıda memur, kaloriferci, aşçı, şoför ile hizmetlilerden oluşan ve Bağımsız OÇEM’de görev yapan personeli,
p) Yarı Zamanlı Kaynaştırma: Otistik çocukların performansı doğrultusunda akranları ile birlikte hedeflenen davranışlara ulaşılmasına yönelik belirli zaman süresince verilen eğitimi,
r) BEP: Bireyselleştirilmiş Eğitim Planını,
s) Eğitim Gelişimi Performansı: Otistik çocukların müfredata dayalı tüm beceri alanlarındaki akademik yeterliliklerinin gelişimini belirleyen performansı,
t) Gelişim Alanı Performansı: Otistik çocukların müfredata dayalı öğrenmeye hazırlık, akademik, iletişim, motor, öz bakım, günlük yaşam ve sosyal beceri alanlarına yönelik performansı,
u) Disiplin Alanı Performansı: Otistik çocukların akademik ve psikomotor beceri eğitimine yönelik alanlardaki performansı ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Eğitim-Öğretim
Genel İlkeler
Madde 5- Otistik çocukların eğitim-öğretim faaliyetleri aşağıdaki genel ilkelere uygun olarak düzenlenir ve yürütülür:
a) Eğitime her çocuğun performansı belirlenerek başlanır.
b) Otistik çocukların eğitiminde bireyselleştirilmiş ve erken eğitim esastır.
c) Otistik çocuğu grup/kaynaştırma eğitimine hazırlamak ya da devam eden grup/kaynaştırma eğitimini desteklemek amacıyla gerektiğinde birebir eğitim verilir.
d) Performans özellikleri açısından birbiriyle uyuşan 2-4 otistik çocuk ile grup eğitimi yapılır.
e) Sosyal ve akademik beceriler yönünden gelişmiş çocuklar, performanslarına uygun kaynaştırma programlarından yararlandırılır.
f) Kaynaştırma eğitimi uygulaması sürecinde kaynaştırma eğitimi alan otistik çocuğa, diğer öğrencilere, sınıf öğretmenine, branş öğretmenine ve/veya ailelere özel eğitim desteği sağlanır.
g) Otistik çocuklarda gözlemlenen problem davranışlar, eğitimin bir parçası olarak nitelendirilir, problem davranışın ortadan kaldırılması için uygun yöntem ve teknikler kullanılır.
h) Eğitim-öğretim sırasında ilerleme kaydeden otistik çocukların performanslarına uygun olarak belirlenen hedeflere göre eğitim-öğretime devam edilir.
ı) Eğitim-öğretimde; ortam, materyal, plan ve yöntemler otistik çocuğu merkez alır.
j) Bu çocukların sosyal gelişimlerinin sağlanmasına yönelik gezi, tören ve benzeri etkinlikler, bir program çerçevesinde düzenlenir.
k) Otistik çocukların eğitim-öğretim sürecinde bireysel özelliklerine uygun öğrenme/ öğretme strateji, yöntem ve tekniklerden yararlanılmasına özen gösterilir.
l) Kaynaştırma eğitiminin yapıldığı okulun personeli ile ailelerin ve toplumun özel eğitim konusunda bilgilendirilmeleri için gerekli tedbirler alınır.
m) Otistik çocuklara resim, işaret ve benzeri yollarla iletişim becerileri kazandırılır.
Eğitim-Öğretim Programları
Madde 6- Otistik çocuklar için;
1- Otistik Çocukların Eğitimi Programı.
2- 36-72 Aylık Çocuklar İçin Okul Öncesi Eğitim Programı.
3- İlköğretim Okulu Programı.
4- İlköğretim Okulu Orta Düzeyde Öğrenme Yetersizliği Olan Çocuklar Eğitim Programı.
5- Eğitim Uygulama Okulu Eğitim Programı.
6-Öğretmenler Tarafından Hazırlanacak Kaynaştırma, Birebir ve Grup Eğitim Programları.
Uygulanır.
Eğitim-Öğretim Sürecinin Planlanması ile İlgili İlkeler
Madde 7- Eğitim-öğretim sürecinin planlanmasında, 36-72 aylık çocuklar için yıllık ve günlük plan ile 6 yaş üstü çocuklar için ünitelendirilmiş yıllık plan ve ders planı hazırlanır. Otistik çocukların eğitiminde uzun dönemli amaçları gerçekleştirmek üzere EK-1’de yer alan BEP oluşturulur. BEP’in amaçlarının gerçekleştirilmesi ve değerlendirilmesinde her kısa dönemli hedef için, Bireyselleştirilmiş Öğretim Planı Değerlendirme Formu (EK-2) hazırlanır.
OÇEM’lere devam eden otistik çocukların özürlü veya özürsüz devamsızlığında; ders görevini yerine getiremeyen sınıf öğretmeni, okulun destek eğitim birimlerinde görevlendirilmesi hâlinde bu görevini yerine getirmiş sayılır.
Otistik çocukların kaynaştırma eğitimi, Bağımlı OÇEM’lerde otistik çocuğun bulunduğu ilköğretim okulunda performansına uygun bir sınıfla ilişkilendirilerek verilir. Bağımsız OÇEM’de ise eğitsel performansı kaynaştırma eğitimi alacak düzeye gelen otistik çocukların, Özel Eğitim Hizmetleri Kurulu kararıyla kuruma en yakın ilköğretim okulunun performansına ve yaşına uygun bir sınıfında yarı zamanlı kaynaştırma eğitimi alması sağlanır. Bağımsız OÇEM, öğrencinin devam ettiği ilköğretim okuluna, yarı zamanlı kaynaştırma eğitimi süresince destek eğitim hizmeti verir.
Eğitim-Öğretim Ortamı
Madde 8- Eğitim-öğretim ortamı, birebir ve grup eğitimine uygun şekilde düzenlenir. Birebir eğitim köşelerinin yanı sıra resim, el işi, kukla ve oyuncak gibi etkinlik köşeleri düzenlenecek şekilde fizikî ortamlar hazırlanır. Fizikî düzenleme yapılırken eğitim-öğretim ortamının, her öğrenci için beş metre kare olarak düzenlenir. Bağımlı OÇEM’lerde mutfak, tuvalet ve gözlem odası gibi diğer amaçları karşılayacak şekilde fizikî düzenlemeler yapılır. Fizikî ortam, ışık, renk ve ses özellikleri dikkate alınarak düzenlenir. Bunun yanı sıra OÇEM’lerin araç-gereç ve doküman ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde donatımı sağlanır. Bağımsız OÇEM’de mutfak, müzik odası, resim atölyesi, oyun odası ve spor salonu bulundurulur. Bununla birlikte okulda eğitim bölümleri, okul öncesi 3-6 yaş, İlköğretim 7-11 yaş ile 12-15 yaş olarak ayrılır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Öğrenci İşleri
Tıbbî Tanılama
Madde 9- Otistik çocukların tıbbî tanılaması, çocuk-ergen ruh sağlığı ve hastalıkları kliniği bulunan hastanelerdeki uzmanlarca yapılır.
Eğitsel Tanılama, Yöneltme ve Yerleştirme
Madde 10- Otistik çocukların eğitsel tanılaması, rehberlik ve araştırma merkezlerinin özel eğitim bölümlerinde yapılır. Eğitsel tanı sonrasında EK-3’te yer alan ölçütler göz önünde bulundurularak OÇEM’e eğitsel yöneltme yapılır. Eğitsel yöneltme kararı, Özel Eğitim Hizmetleri Kuruluna iletilir. Özel Eğitim Hizmetleri Kurulu, yöneltme raporunu değerlendirerek yerleştirme kararı alır.
Bağımsız OÇEM’lerde eğitim-öğretim gören ve eğitsel performansı kaynaştırma eğitimi düzeyine gelmiş olan otistik çocukların ilköğretim okuluna geçişi için değerlendirme raporu hazırlanır. Rehberlik araştırma merkezlerine gönderilen bu rapor, Eğitsel Tanılama, İzleme ve Değerlendirme Ekibince tekrar değerlendirmeye alınarak, eğitsel yöneltme ve yerleştirme süreci yeniden başlatılır. Bağımsız OÇEM’de eğitim gören otistik çocukların değerlendirilmesi sonucunda, kaynaştırma eğitiminden yararlanmasının uygun olduğu belirlenmiş ise kuruma en yakın ilköğretim okulundan, yarı zamanlı kaynaştırma eğitimi ile yararlanması için gerekli düzenlemeler yapılır.
İzleme ve Değerlendirme
Madde-11 Bağımsız OÇEM’lerden yarı zamanlı kaynaştırma eğitimine devam eden otistik çocukların tüm gelişim ve disiplin alanlarındaki performansı, OÇEM ve kaynaştırma eğitimi veren ilköğretim okulunun rehber öğretmeni, sınıf öğretmeni ve branş öğretmenlerince izlenir, değerlendirilir ve desteklenir.
İnceleme, Kayıt ve Yerleştirme
Madde 12- Özel Eğitim Hizmetleri Kurulu Kararı olan otistik çocuk, Bağımlı OÇEM de en fazla üç ay, bağımsız OÇEM’de en fazla altı ay süreyle Özel eğitim sınıf öğretmeni ve rehber öğretmen tarafından izleme ve değerlendirmeye tâbi tutulur. Yapılan değerlendirme sonucunda otistik çocuğun OÇEM’den yararlanıp yararlanamayacağını belirten rapor düzenlenerek okul müdürlüğüne sunulur. Raporda OÇEM’den yararlanabileceği belirtilmiş ise otistik çocuğun kesin kaydı yapılır, aksi takdirde aday kayıt defterine raporun özü yazılarak çocuğun okula devamına izin verilmez . Bu karar, okul yönetimince Özel Eğitim Hizmetleri Kuruluna bildirilir.
Sınıf Geçme
Madde 13- Bağımlı OÇEM’e devam eden otistik çocuklara sınıf tekrarı yaptırılmaz. Bağımsız OÇEM’de, otistik çocukların yaşları ve performansları göz önüne alınarak okul öncesi ve ilköğretim birimleri arasında geçişleri sağlanır.
Mezuniyet
Madde 14- Bağımlı OÇEM’lerde eğitimlerini sürdüren otistik çocukların başarıları, Millî Eğitim Bakanlığı İlköğretim Kurumları Yönetmeliğine göre değerlendirilir. İlköğretimden sonra otistik çocukların bireysel gelişim özelliklerine ve yeterliliklerine uygun orta öğretim ve yaygın eğitim kurumlarına yönlendirme yapılır. Bağımsız OÇEM programını başarı ile tamamlayan otistik çocuklara örneği EK-4’te yer alan diploma verilir. Bu diploma, orta öğretim kurumlarına kayıt hakkı sağlamaz.
Nakil ve Kayıt Silme
Madde 15- Bağımlı OÇEM’e devam eden otistik çocukların nakil ve kayıt silme işlemleri, ilköğretim okullarındaki gibi yürütülür. Bağımsız OÇEM’de bu işlemler, Eğitim Uygulama Okullarında olduğu gibi yapılır. Bağımsız OÇEM’lere nakille gelen otistik çocuğun eğitimine bir an önce başlanması için gerekli görülmesi durumunda merkezin birebir ve grup eğitimi saatleri yeniden düzenlenir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Otistik Çocuklar Eğitim Merkezleri
Merkezin Tanımı
Madde 16- Otistik çocuklar eğitim merkezleri, ilköğretim okullarının bünyesinde açılmış ya da özel eğitim sınıfı seviyesinde faaliyet gösteren bağımsız olarak açılan, tıbbî ve eğitsel tanısı konulmuş otistik özellikler gösteren, 3-15 yaş grubundaki çocukların bireyselleştirilmiş eğitim programlarıyla kaynaştırma, grup ve birebir eğitim uygulayan özel eğitim kurumlarıdır (EK-5).
Merkezin Amacı
Madde 17- Türk Millî Eğitiminin genel amaçlarına ve temel ilkelerine uygun olarak merkez:
a) Okul, aile, rehberlik ve araştırma merkezinin iş birliği sonucunda otistik çocukların özelliklerinden kaynaklanan yetersizliklerini en aza indirmek ve tüm gelişim alanlarındaki potansiyelini en üst düzeye çıkararak yaşadığı toplumun bağımsız ve üretken bir üyesi olması yönünde çaba gösterilmesine katkı sağlar.
b) Merkeze ve/veya kaynaştırma eğitimine devam eden her otistik çocuk için bireyselleştirilmiş eğitim planının geliştirilmesini bu uygulamanın başarıya ulaşması için destek hizmetlerin verilmesini sağlar.
c) Merkezlerdeki eğitimi ve/veya kaynaştırma eğitimini desteklemek amacıyla aile eğitimi programlarının hazırlanmasını ve uygulanmasını sağlar.
Merkezin Açılması ve Kapatılması
Madde 18- Bir yerleşim merkezinde, otistik tanısı konulmuş en az üç çocuk varsa uygun eğitim ortamı hazırlanarak bağımlı OÇEM açılır. Bağımlı OÇEM’ler, Özel Eğitim Hizmetleri Kurulu tarafından açılır ve kapatılır. Bağımlı OÇEM’de en çok üç dersane ve en fazla dokuz otistik çocuk bulunur. Bu sayının üzerinde talep olması hâlinde, yeni bağımlı OÇEM açılması yoluna gidilir.
Bağımsız OÇEM, eğitim uygulama okullarının açılış esaslarına uygun olarak rehberlik ve araştırma merkezi’nin araştırma ve incelemesi sonucunda yapılacak teklife göre Bakanlıkça açılır ve kapatılır.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Atama, Görev ve Sorumluluklar
Atama ve Görevlendirme
Madde 19-Otistik çocuklar eğitim merkezlerine öğretmen atanması ve görevlendirmesinde yapılacak iş ve işlemler;
OÇEM’lerde otistik çocukların sınıf öğretmenliğine en az lisans düzeyinde özel eğitim öğretmeni yetiştiren bir yüksek öğretim programını tamamlamış olanların atanması esastır.
Öğretmen ihtiyacının karşılanamaması durumunda, sınıf öğretmenlerinden özel eğitim alanında Bakanlıkça hazırlanan hizmet içi eğitim programına katıldığını belgelendiren veya sınıf öğretmeni yetiştiren lisans programlarını bitirip özel eğitim alanında yüksek lisans ya da doktora yapanlar valiliklerce görevlendirilir.
Personelin Görevleri
a) a) Müdür
1) Bağımlı OÇEM’in bünyesinde bulunduğu ilköğretim okulu müdürü, OÇEM’le ilgili görevleri yürütür.
2) Bağımsız OÇEM’in müdürü ise kanun, yönetmelik, yönerge, genelge ve programlara uygun olarak işleyişten sorumlu olup okul ortamının tertip ve düzenini sağlar ve OÇEM personelinin eğitime yönelik önerilerini dikkate alarak gerekli önlemleri alır.
3) Bireyselleştirilmiş eğitim programlarının amaçlarının gerçekleştirilmesinde, öğrencilerin ihtiyaçlarının karşılanması ve kaynaştırma uygulamalarına yöneltilmesinde gerekli düzenlemeleri yapar.
4) Rehberlik ve araştırma merkezi ile il/ilçe millî eğitim müdürlüğü arasında iletişimi sağlar.
b) b) Müdür Yardımcısı
1) OÇEM’le ilgili işlemleri ve koordine görevini yürütür.
2) Otistik çocukların eğitim-öğretim sürecindeki her türlü işleyişten sorumludur.
3) Otistik çocukların eğitiminin işleyiş ve uygulanmasına ilişkin haftalık, aylık ve dönemlik raporlar hazırlar ve toplantılara katılır, etkinliklerin planlarını imzalar.
4) Personelin özlük hakları konusunda ilgililere gerekli açıklamalar ve önerilerde bulunur.
c) c) Özel Eğitim Sınıf Öğretmeni
1) OÇEM’de çalışan sınıf öğretmeni, otistik çocukların eğitsel performansları ve gerçekleştirilmesi gereken amaçları da dikkate alarak Bireyselleştirilmiş Eğitim Planı Geliştirme Biriminde yer alır.
2) 2) BEP’in amaçlarına yönelik eğitim-öğretim etkinliklerini planlar ve uygular.
3) Otistik çocuklar ile ilgili bilgileri, gelişmeleri ve değerlendirmeleri kaydeder.
4) Çocukların eğitimine yönelik etkinliklere, ailenin katılımını sağlar ve aileyi bilgilendirir.
5) Çocukların tedavisini yürüten doktorla eğitim tedavi sürecindeki bilgi alışverişini rehber öğretmenle birlikte sağlar.
6) Otistik çocuklar ile ilgili birebir, grup ve kaynaştırma kararlarını rehber öğretmen ve/veya diğer personelle birlikte alır.
7) Kaynaştırma eğitimi alacak düzeye gelen otistik çocukların gelişmelerini kaydeder ve BEP Geliştirme Birimine sunar.
8) Yarı zamanlı kaynaştırma eğitimi yapılacak okulda otistik çocuğun eğitiminde görev alacak sınıf ve branş öğretmenleri ile birlikte kaynaştırma eğitimi programını hazırlar.
d) Sınıf Öğretmeni
1. 1. İlköğretim okulunda kaynaştırma eğitimi kapsamında görevli sınıf öğretmeni, eğitim-öğretim etkinliklerine katılan otistik çocukların sosyalleşmesine katkıda bulunulmak amacıyla sınıf içi ve dışı etkinlikleri planlar.
2. 2. Otistik çocuğun eğitsel performansını ve gerçekleştirmesi gereken amaçları da dikkate alarak BEP Geliştirme Biriminde yer alır.
3. 3. BEP’in amaçlarına yönelik eğitim-öğretim etkinlerini planlar ve uygular. Otistik çocuklar ile ilgili bilgileri, gelişmeleri kaydeder ve değerlendirmeler yapar.
e) Rehber Öğretmen
1) 1) Otistik çocuklara ilişkin bilgi toplar ve gelişim dosyaları ile gerekli kayıtları tutar.
2) 2) Otistik çocuğun eğitsel ihtiyaçlarını belirleyerek değerlendirir, ilgili kurum ve kuruluşlara yönlendirir.
3) 3) Ailelere, öğrencilere, sınıf öğretmenlerine, sınıf rehber öğretmenlerine ve gerektiğinde diğer okul personeline otistik çocukların eğitiminde destek sağlar.
4) 4) Otistik çocukların tedavisini yürüten doktorla eğitim ve tedavi sürecindeki bilgi alışverişini, özel eğitim sınıf öğretmeni ile de iş birliği yaparak sağlar.
5) Bağımsız OÇEM’de kaynaştırma eğitimine katılacak düzeye gelen otistik çocukların eğitsel performanslarını, BEP Geliştirme Birimine bildirir.
6) Yarı zamanlı kaynaştırma eğitimi yapılacak okulda otistik çocukların eğitiminde görev alacak sınıf, branş öğretmenleri ve rehber öğretmenle birlikte kaynaştırma eğitimi programını hazırlar ve kaynaştırma yapılacak sınıfı araştırarak, uygunluğunu gözlemler.
7) Kaynaştırma eğitiminden yararlanacak olan otistik çocuk konusunda sınıf öğretmenini, öğrencilerini ve ailelerini bilgilendirir.
8) Okul, aile, öğrenci ve öğretmen arasında koordinasyonu sağlar. OÇEM’in sınıf öğretmenleri ile birlikte, aile eğitim programını hazırlar.
f) f) Branş Öğretmenleri
1) 1) Otistik çocukların eğitiminde; müzik, resim, beden eğitimi ve iş eğitimi gibi branşlarda aldıkları eğitimlerine paralel, eğitim-öğretim etkinliklerini planlar ve gerçekleştirir.
2) 2) Otistik çocuğu gözlemler, gelişimleri değerlendirir ve bu çocukların eğitimine yönelik yapılan etkinliklere ailenin de katılımını sağlar.
3) 3) Otistik çocuğun tedavisini yürüten doktorla eğitim ve tedavi sürecindeki bilgi alışverişini, rehber öğretmenle birlikte sağlar.
Bağımlı OÇEM’de ilköğretim okulundaki branş öğretmenleri (özellikle müzik, resim, beden eğitimi ve iş-teknik eğitimi alanlarında), bağımsız OÇEM’de ise verilecek eğitimin niteliğine göre egzersiz programları ve ders dışı egzersiz görevine uygun yeterli sayıda müzik, resim, beden eğitimi ve iş-teknik eğitimi branş öğretmeni görevlendirilir.
g) g) Yardımcı Öğretmen (usta öğretici)
Eğitim-öğretim faaliyetlerinde, öğretmenin belirlediği konu ve plan çerçevesinde öğretmene yardımcı olur.
Hizmet içi Eğitim
Madde 20- OÇEM’lerde çalışan öğretmen, yardımcı öğretmen ve diğer personel, belirli aralıklar ile otistik çocukların eğitimi konulu hizmet içi eğitim seminerine alınır. Ayrıca OÇEM açılan yerlerde bölgesel bilgilendirme semineri/ kursları düzenlenir.
Teftiş
Madde 21- Bu kurumların teftişinde öncelikle özel eğitim ile ilgili hizmet içi eğitim faaliyetine katılmış ilköğretim müfettişleri görevlendirilir.
ALTINCI BÖLÜM

Çeşitli Hükümler
Kurumlar Arası İş Birliği
Madde 22- OÇEM’lerde verilecek eğitim-öğretim hizmetlerinin etkinliğini arttırmaya yönelik olarak, üniversiteler ve diğer ilgili kuruluşlarla ve hâlen otistik çocukların eğitimi, eğitsel terapisi ve tedavisi amacıyla açılmış ve çalışmalarını sürdürmekte olan kurumlarla iş birliği yapılır.
Yürürlükten Kaldırılan Mevzuat
Madde 23- 16.12.1999 tarih ve 4041 sayılı makam onayı ile yürürlüğe konulan “Otistik Çocuklar Eğitimi Projesi Uygulama Yönergesi” yürürlükten kaldırılmıştır.
Uyulacak Mevzuat
Madde 24- Bu Yönergede yer almayan hususlarla ilgili olarak bu Yönergenin dayanak maddesinde yer alan kanunlar ile kanun hükmündeki kararname ve ilgili diğer yönetmelik hükümlerine uyulur.
Yürürlük
Madde 25- Bu Yönerge, onaylandığı tarihten itibaren yürürlüğe girer.
Yürütme
Madde 26- Bu Yönerge hükümlerini Millî Eğitim Bakanı yürütür.
EK-1
BİREYSELLEŞTİRİLMİŞ EĞİTİM PLANI (BEP) FORMU
Ders: Sınıfı:
Öğrencinin Adı Soyadı: BEP Birimi Üyeleri:
BEP Hazırlama Tarihi:
Performans:
Uzun Dönemli Amaçlar Kısa Dönemli Amaçlar Öğretim Hedefleri Tarih
Sınıf Öğretmeni Veli Birim Sorumlusu Okul Müdürü
EK-2
BİREYSELLEŞTİRİLMİŞ ÖĞRETİM PLANI DEĞERLENDİRME FORMU
Öğrencinin Adı Soyadı:
Kısa Dönemli Hedef: Öğretimin Başlama Tarihi:
Öğretimin Bitiş Tarihi:
Araç-Gereç:
DAVRANIŞLAR Başlangıç Değerlendirme 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10.
Başlangıç Değerlendirme (BD) Bağımsız (+) Fiziksel Yardım (FY) Model Olma (MO) Sözel İpucu (Sİ)
EK-3
OÇEM’E ALINACAK ÇOCUKLARDA ARANACAK ÖLÇÜTLER
BAĞIMLI OÇEM
ÖLÇÜTLER AÇIKLAMA
1. Üç yaşını tamamlamış olmak
2. Tuvalet alışkanlığını kazanmış olmak
(Okul öncesi dönem için tuvaletini haber verebilmek) Burada amaçlanan; tuvaletini kontrol edip, bağımsız olarak tuvaletini yapan çocukların tespit edilmesidir. Ancak tuvalet alışkanlığı bir bütün olarak düşünüldüğünde tuvaletini yaptıktan sonra sifon çekme ya da tuvalete su dökme, el yıkama gibi beceriler de yer almaktadır.
3. Sözel iletişim kurabilmek Sözel iletişimden, alıcı ve ifade edici dil becerisi gelişmiş çocuklar kastedilmektedir. Ancak sadece alıcı dili gelişmiş herhangi bir nedenle ifade edici dili gelişmemiş çocuklar da alınabilir.
4. Yoğun davranış problemleri (ağlama, öfke nöbetleri vb.) olmamak Yoğun davranış problemlerinden, problem davranışın kaynağı organik nedenlere
bağlı olarak tıbbi tedavi sonucunda değiştirilebilecek süreğen davranış bozuklukları kastedilmektedir.
5. Otistik özelliklerinden başka bir engeli bulunmamak Görme, işitme ve ortopedik engelliler kastedilmektedir.
6. Eğitim-öğretimini engellemeyecek derecede psikomotor gelişimine sahip olmak Bağımlı OÇEM’e alınacak çocukların küçük ve büyük motor gelişimleri sosyal ortama
girmelerine engel oluşturacak derecede geri olmaması kastedilmektedir.
BAĞIMSIZ OÇEM
ÖLÇÜTLER: AÇIKLAMA
1. Üç yaşını doldurmuş olmak
2. Tuvalet gereksinimini (3-6 yaş) haber verebilmek. Altı yaş üzerindeki çocuklar için tuvalet alışkanlığını kazanmış olmak
3. Okula devamını engelleyecek derecede tedaviye gereksinimi olmamak Çocuğun herhangi bir hastalığı, organik problemi ilâç bağımlılığını ya da sürekli tedaviyi gerektiriyor ve inceleme sonucunda okula devam etmesi sakıncalı görülüyorsa kaydı yapılmaz.
4. Otistik özelliklerinden başka bir engeli bulunmamak Burada görme, işitme, fiziksel engel kastedilmektedir.
EK-4
TÜRKİYE CUMHURİYETİ
MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI
BAĞIMSIZ OTİSTİK ÇOCUKLAR EĞİTİM MERKEZİ
DİPLOMASI
T.C. Kimlik No
Adı Soyadı Merkez No
Baba Adı Diploma No
Ana Adı Diploma Tarihi
Doğum yeri ve Tarihi Diploma Derecesi
Diplomayı Veren Merkez Merkezin Bulunduğu İl/İlçe
…………………………… oğlu/kızı ………….…….. ………… otistik çocuklar eğitim merkezindeki eğitimini başarı ile tamamladığından bu diplomayı almaya hak kazanmıştır.
MÜDÜR YARDIMCISI OKUL MÜDÜRÜ