Joyetech Likit Elektronik sigara kadar da onem tasiyan joyetech likitleri satin alarak saglinizi hic bir sekilde riske atmazsiniz
Tag: dil konuÅŸma
Dil ve KonuÅŸma geliÅŸimini destekleyici etkinlikler
Çocuğa ilk sözlü ifadeleri öğretirken onun her gün içinde bulunduğu ortamdaki olaylar ve nesneler dikkate alınmalıdır. Sözcük, çocuğa ait günlük işler, sevdiği oyuncaklar, yiyecekler ve hayvanlar göz önüne alınarak seçilmelidir. Devamını Oku
Çocuklardaki konuşma bozukluğu için ‘kendiliğinden geçer’ demeyin!
Konuşurken heyecanlanma, hata yapma, kekeleme, tutukluk; çocukluk ve gençlik çağında sıklıkla karşılaşılan problemler arasındadır. Bazı konuşma bozuklukları düşme, yaralanma, havale gibi sebeplere bağlı organik kaynaklı olsa da konuşma bozukluklarının büyük bir kısmının psikolojik olduğunu unutmayın! Devamını Oku
Dil ve Konuşma Bozuklukları Bilgilendirme Semineri
27.05.2013  Speech Academy ve Bağcılar Belediyesi Ortaklaşa Dil ve Konuşma Semineri Düzenledi.
Seminer Hafta İçin Olmasına Rağmen İlgi Gördü.
Türkiye’nin DeÄŸiÅŸik illerinden gelen 40 katılımcı ile seminerden mutlu ayrıldılar. Devamını Oku
Dil ve KonuÅŸma Terapi Seti
Seti  GüneÅŸ Yayıncılık’tan Temin Edebilirsiniz.
http://www.rehabilitasyonkitaplari.com/index.php?route=product/product&product_id=505
FOTOĞRAF VE VİDEO DESTEKLİ DİL VE KONUŞMA TERAPİ SETİ
Ülkemiz Nüfusunun %2 ve Farklı Gelişim Gösteren Bireylerin %70’inde Dil ve Konuşma Bozuklukları Görülmektedir.
Bu Bozuklukların Nedenleri Arasında Konuşma Bölgesinin Gelişmemesidir. Konuşma Bölgesi Gelişmeyen Birey Sesleri Çıkaramaz, Anlamlı Kelimeler Çıkarmakta Zorlanır, Artikülasyon Problemi Yaşar, Nefes Problemi Yaşar, Kekeleyemeye Başlar.Konuşma Problemi Yaşayan Birey Aynı Zamanda Psikolojik Olarak Kendini İyi Hissetmez.
Setin Amacı:
Dil ve Konuşma Seti; Konuşma Problemi Olan Bireylerde Sesin Oluşumunda Görev Yapan Diyafram, Gırtlak, Dil, Yanak, Dudak, Çene ve Diğer Konuşmaya Etkisi Olan Bölgelerin Uygun Masaj ve Egzersizler İle Geliştirilmesini Amaçlar.
Setin Kullanımı:
Set Konuşmanın Gerçekleşmesinde Birbirini Tamamlayan Bölgelerin Sırasına Uygun Olarak Hazırlanmıştır. Çalışmayı Yapacak Olan Kişi Set İçeriğindeki Çalışmaların Sırasına Uyması Tavsiye Edilir. Masaj ve Egzersizlerin Süre ve Sayıları Kitaplarda ‘Dikkat’ Bölümünde Belirtilmiştir. Bu Sayı ve Süreye Özellikle Dikkat Edilmesi Gerekmektedir. Masaj ve Egzersizlerin Uygulanmasında Size Yardımcı Olması İçin Örnek Videolar Hazırlanmıştır.
Videoları İzleyebilmek İçin Size Gönderilen CD İle Otomatik Olarak Web Sitemize Bağlanıp Videoları İzleyebilirsiniz. Web Sitemiz Linki: http://www.speechacademy.gen.tr/
Kazanımlar:
Oral Motor Masajlar, Egzersizler ve Etkinlikler Kitaplardaki Gibi Uygulandığında Konuşma Bölgesinde Görünür Şekilde İyileşme Olacaktır. Birey Konuşma Bölgesini Daha İyi Kullanabilecek ve Seslerin Çıkarılması Çok Kolay Olacaktır.
Dil ve Konuşma Setimiz Hakkında Soru ve Düşünceleriniz Uzmanlarımızla Paylaşabilirsiniz
http://speechacademy.gen.tr/iletisim
Seti Hazırlayanlar
Dil ve KonuÅŸma Terapisti DR Sima ARSLAN
Dil ve KonuÅŸma Terapisti Ali YILDIRIM
Dil ve KonuÅŸma Terapisti Marhaba BOBOCHOLOVA
Özel Eğitim Uzmanı Mehmet ONGUN
Kekemelik Nedir Tedavisi Hakkında
Kekemelik, konusma sirasinda normal disi duraklar yaparak, sesleri ve heceleri uzatarak ya da tekrarlayarak konusma akiciliginin bozulmasi olarak tanimlanabilir.
Nedenleri
Kekemeligin neden olustuguna iliskin görüslerde beraberlik yoktur. Kimilerine göre kekemelik örgensel nedenlere bagli olarak ortaya çikan bir sorundur. Bunlar kekemeligi, fizyolojik ve nörolojik nedenlere baglamaya çalisirlar. Diger bir görüse göre ise; kekemelik ögrenilmis bir davranistir ve aslinda konusmanin kendisi ögrenilen bir davranis oldugundan, kekemelik organik bir özre baglanamaz. Baska bir görüs kekemeligin bir kisilik bozuklugu oldugu seklindedir. Onlara göre kekemeler, kekeleyerek konusmakla, normal sekilde konustugunda doyuramadigi bir takim gereksinimleri doyurmaktadir. Kekemelik bir direnme belirtisi olarak da görülmektedir. Degisik fizyolojik-organik olabilecegi gibi, psikolojik ve soysalda olabilir. Eger birey direnme davranisina neden olan bir durumun etkisi altinda iken konusmaya zorlanir veya kendini konusmak için zorunlu hissederse, direnme etkisini konusmasinda kekeleyerek gösterir. Diger bir görüs, kekemeligin tek bir nedene baglanamayacagidir.
Kekemeligi Artiran Durumlar:
Telefon görüsmeleri, bir isim söylerken, önemli bir sey söylemek isterken, zaman yetersizliginde, kekeleyen kisiyi zor anlayacagi düsünülen birileri ile konusuldugunda, önemli bir sahis ile konusuldugunda ve genis bir dinleyici kitlesine konusuldugunda ortaya çikmaktadir.
Sinif Ögretmenine Düsen Görevler
A) Birinci Dönem Kekemeliginde Ögretmen Sunlara Dikkat Etmelidir:
• Çocugu kekeme diye damgalamayiniz.
• Çocugun konusmasi üzerine asiri titizlik göstermeyiniz.
• Çocugu konusmada acele ettirmeyiniz.
• Hiç bir zaman çocuga “dur, acele etme”,”yeniden basla”,”önce derin bir nefes al” gibi uyarilarda bulunmayiniz. Bütün bu uyarilar çocugun dikkatini konusmasi üzerine toplar.
• Çocuk konusurken onun dudak hareketlerine degil gözünün içine bakiniz.
• Sinifta rahat bir hava olusturun.
• Hizli konusmaktan, askerce emirler vermekten sakinin.
• Alayi ve aci sakalari disiplin yolu olarak kullanmayiniz.
• Çocukla samimi ve candan ilgilenin.
• Çocuktan yapabileceginin üzerinde sorumluluklar beklemeyin.
• Sinifin kekeme çocuga karsi durumunu kontrol edin ve sinifi bu duruma hazirlayin.
• Sinifta yapilacak koro çalismalari, toplu söylenen marslar, ritmik
5 etkinliklere kekemenin de katilimi saglanmalidir.
• Çocugun basarili oldugu islerle kendini sinifa kabul ettirmesine yardimci olunuz.
• Sinifta yapilan küme çalismalarinda ona görev veriniz.
• Kisisel kusurlarini azaltmaya yardim ediniz.
• Çocuklarin yaninda baskalariyla onun özrü hakkinda konusmayiniz.
• Ona konusmaya yönelik özel ödevler veriniz.
• Aileyi taniyip onlarla is birligi yapiniz.
B) Ikinci Dönem Kekemeliginde Ögretmen Sunlara Dikkat Etmelidir:
• Kekeme, kekemelik gibi sözcükleri kullanmaktan sakininiz.
• Onun konusmasini oldugu gibi kabul ediniz. Siz kabul ederseniz bunu çocuk da kabul eder.
• Çocugun en az kekeledigi durum ve kosullari saptayiniz.
• Çocukla problemi hakkinda konusunuz ve saglikli kabullenmesini saglayin.
• Çocugun kekemeligine kendinin gülebilmesini saglayiniz.
• Çocuk kekelemeden konustugunda farkina variniz ve begeninizi belli ediniz.
• Konusurken çocuk belli bir tutulma gösterirse çocugun dikkati baska yöne çekilmelidir.
• Çocuk konusurken bir sözcük ya da seste tutulursa onu tamamlamak için yardim etmeyiniz.
• Her türlü konusma pekistirme etkinliklerine sinifta yer veriniz.
Kekeme Çocugu Olan Ailelere Düsen Görevler:
• Her çocugun kendine özgü konusma gelisim hizi vardir. Bazi çocuklarin konusma hizi akranlarindan biraz daha yavas gelisebilir bu onun konusmasinin geç kalacagi geri olacagi anlamina gelmez
• Dikkatli, sabirli ve güçlü ana-babalar telasli, heyecanli ana-babalardan daha yararlidir.
• Iyi konusma çogunlukla iyi model almayla gelisir. Ailede veya yakin yetiskinler arasinda iyi örneklere sahip olmayan çocuklardan iyi konusma beklemek haksizlik olur.
• Akici konusma zaman ister. Zaman isteyen bir sey sabirli olmayi gerektirir.
• Çocugun yaninda iki dil kullanilmamali.
• Daha akici konusan kardesleri veya akranlariyla asla kiyaslanmamali.
• Onu dinlerken asla gözünüzü dikip bocaladigi veya takildigi kelimeyi sabirsizlikla bekler gibi görünüm almayiniz.
• Onu sevdiginizi hissettirin.
• Esinizle olan sorunlari ona yansitmayin ve güven veren ortamlar olusturun vb.
kaynak: Â speech academy
AĞIZ ANATOMİSİ
SİNDİRİM SİSTEMİ (APPARATUS DIGESTORIUS)
            Sindirim sistemi aÄŸzımıza aldığımız besinlerin çiÄŸnenmesi, parçalanıp kimyasal moleküllerine ayrılması, bunların kana karışması, kana karışmayan atıkların vücuttan atılması iÅŸlemini yapan sistemdir. YakÂlaÂşık 9 m uzunÂluÂÄŸunÂdaÂdır.
SinÂdiÂrim orÂganÂlaÂrı: Ağız, yuÂtak, oeÂsopÂhaÂgus, miÂde, inÂce barÂsakÂlar (Duodenum, Jejinum, İleum), kaÂlın barÂsakÂlar (Caecum, Colon ascendens, Colon transversum, Colon descendens, Colon sigmoideum), recÂtum ve anüsÂten oluÂÅŸur.
BunÂlaÂrın yaÂnınÂda yarÂdımÂcı orÂganÂlar diÅŸÂler, tükÂrük bezÂleÂri, kaÂraÂciÂÄŸer ve pankÂreÂas’Âtır.
AÄžIZ ( CAÂVITAS ORIS )
Ağız sinÂdiÂrim sisÂteÂmiÂnin ilk kısÂmıÂnı meyÂdaÂna geÂtiÂrir alıÂnan lokÂmaÂlaÂrın çiÄŸÂnenÂdiÂÄŸi, tükÂrük bezÂleÂriÂnin salÂgıÂlaÂrı ile beÂsinÂleÂrin moleküllerine ayrıldığı sindirim baÅŸladığı ilk yerdir.
Ağız DuÂdarÂkaÂlar (RiÂma oris) ile pharynx giÂriÂÅŸi olan istÂhmus faÂuÂceÂum (BoÂÄŸaz geÂçiÂdi) arasında bulunur.
Ağız vesÂtiÂbuÂlum oris ve caÂviÂtas oris propÂria deÂniÂlen iÂki kıÂsımÂda inÂceÂleÂnir.
VESÂTİÂBUÂLUM ORİS (Ağız giÂriÂÅŸi)
DışÂtan duÂdakÂlar, yaÂnakÂlar içÂten diÂÅŸeÂti ve diÅŸÂler araÂsınÂda buÂluÂnan kısÂma deÂnir. DuÂdakÂlaÂrın araÂsınÂdaÂki ağıÂza ilk giÂriÂlen kısÂma riÂma oris deÂnir. Vestibulum oris diÅŸÂler kaÂpanÂdıÂğı zaÂman caÂvum oris propÂria’ya diÅŸÂleÂrin arasındaki boÅŸluklar ve  spaÂtiÂum retÂroÂmoÂlaÂre araÂcıÂlıÂğı ile açıÂlır. Spatium retromolare büyük azı diÅŸlerinin arkasında diÅŸlerin bulunmadığı yerdir. Herhangi bir rahatsızlık sonucu hastanın aÄŸzını açamıyorsanız buradan sokabileceÄŸiniz sonda ile hastaya müdahele edebilirsiniz.
LAÂBIA ORIS (DUÂDAKÂLAR)
Ağız giÂriÂÅŸiÂni (riÂma oris )‚ çevÂreÂleÂyen duÂdakÂlar üst duÂdak (laÂbiÂum suÂpeÂriÂor) ve alt duÂdak (laÂbiÂum inÂfeÂriÂor) olÂmak üzeÂre iki taÂneÂdirÂler. İki dudağın arasındaki açıklığa rima oris denir. Dudaklar dışÂta deÂri içÂte muÂkoÂza ve bunÂlaÂrın araÂsınÂdaÂki m. orÂbiÂcuÂlaÂris oris, daÂmarÂlar, siÂnirÂler ve duÂdak tükÂrük bezÂleÂrinÂden (gÂlanÂduÂla laÂbiÂaÂles) yaÂpılÂmışÂtır. Alt ve üst duÂdaÂğın yanÂlarÂda birÂbirÂleÂri ile birÂleÅŸÂtikÂleÂri yer comÂmisÂsuÂra laÂbiÂoÂrum deÂnir. Bu köşedeki açıyaanÂguÂlus oris denir. ComÂmisÂsuÂra laÂbiÂoÂrum 1. preÂmoÂlar diÂÅŸin önünÂde buÂluÂnur. Üst duÂdaÂğın üzeÂrinÂde orÂtaÂda buÂluÂnan oluÂÄŸa philtÂrum deÂnir. PhiltÂrum aÅŸaÂğıÂda küÂçük bir kaÂbarÂtı ile sonÂlaÂnır buÂna tuÂberÂcuÂlum deÂnir. Üst duÂdaÂğı yaÂnakÂtan sulÂcus naÂsoÂlaÂbiÂaÂlis ayıÂrır. SulÂcus menÂtoÂlaÂbiÂaÂlis ise alt duÂdak ile çeÂneÂyi birÂbiÂrinÂden ayıÂrır.
Dudağın dış kısmı deri, vestibulum’a bakan kısmı mukosa yapısındadır. DuÂdak muÂkoÂzaÂsı keÂraÂtinÂleÅŸÂmeÂmiÅŸ epiÂtelÂden yaÂpılÂmışÂtır. DuÂdak deÂriÂsi ise keÂraÂtinÂleÅŸÂmiÅŸ epiÂtelÂden yaÂpılÂmışÂtır. DuÂdak keÂnarÂlaÂrı iki doÂkuÂnun birÂbiÂriÂne geÂçiÅŸ yeÂriÂdir. DeÂriÂnin muÂkoÂzaÂya döÂnüşÂtüÂğü yeÂre serÂbest keÂnar LimÂbus cuÂtaÂnea oris  deÂnir.
Dudak mukozası: Dudakların iç yüzünü ve birbirine bakan yüzünü meydana getiren mukoza çok katlı yassı epiteldir. DuÂdaÂğın muÂkoÂzaÂnın inÂce olÂmaÂsınÂdan doÂlaÂyı kanÂdaÂmarÂlaÂrıÂnın renÂgi buÂraÂya pemÂbe renk veÂrir. Bebeklerde mukozanın bibirine bakan kısımlarında transvers yönde bir oluk bulunur. Bu oluk memeyi iyi kavramaya ve emme sırasında hava yutmamaya yardım eder. Dudaktaki bezlere gÂlanÂduÂla laÂbiÂaÂles denir.Bu bezlerm. orÂbiÂcuÂlaÂris oris ve duÂdak muÂkoÂzaÂsı araÂsınÂda buÂluÂnur. KüÂçük müÂköz tükÂrük bezÂleÂriÂdir. KaÂnalÂlaÂrı vesÂtiÂbuÂlum oris’e açıÂlır. Dudakların mukozasını diÅŸlerimizin arasına alırsak bu bezleri hissedebiliriz. Bu bezÂleÂrin araÂsınÂda baÂzen yaÄŸ bezÂleÂri glanÂduÂla seÂbaÂcea’ler buÂluÂnur. Dudakların birbirine bakan yüzlerindeki yaÄŸ bezlerinin salgısı buranın kurumamasını saÄŸlar. Üst dudağın mukozasının dış keÂmeÂriÂne atÂlaÂdıÂğı yeÂre forÂnix laÂbii suÂpeÂriÂor, alt dudağın mukozasının dış keÂmeÂriÂne atÂlaÂdıÂğı yeÂre forÂnix laÂbii inÂfeÂriÂor deÂnir. Üst ve alt dudak mukozasının diÅŸ kemerine atlaması sırasında ortada bir kabartı meydana getirir. Bunların üst duÂdaktakine freÂniÂlum laÂbii suÂpeÂriÂoÂris, alt duÂdaktakine freÂniÂlum laÂbii inÂfeÂriÂoÂris deÂniÂr. Dudaklar bu pliÂkaÂlaÂrla diÅŸ etÂleÂriÂne (ginÂgiÂva) baÄŸÂlıÂdır. EÄŸer üst duÂdaÂğı yuÂkaÂrı alt duÂdaÂğı aÅŸaÂğı iterÂsek bu freÂniÂlumÂlaÂrı göÂreÂbiÂliÂriz.
Dudak derisi: Dudakların dış yüzü deri özelliÄŸindedir. Burada kılÂlar yaÄŸ ve terÂbezÂleÂri buÂluÂnur. Buradaki kıllar daha çok erkeklerde görülür, eÄŸer bayanlardada bulunuyorsa klinik sebeplerinin araÅŸtırılması lazımdır. BilindiÄŸi gibi üst dudaktaki kıllara bıyık, alt dudaktaki kıllara ise sakal diyoruz.
DuÂdaÂğın arÂterÂleÂri: A. faÂciÂaÂliÂs’in dalÂlaÂrı olan a. laÂbiÂaÂlis suÂpeÂriÂor ve a.laÂbiÂaÂlis inÂfeÂriÂor’dur. DuÂdaÂğın saÂğınÂdaÂki ve soÂlunÂdaÂki a. laÂbiÂaÂlisÂ’ler birÂbirÂleÂri ile anasÂtoÂmoz yaÂparÂlar (circulus arteriosus labiorum). BaÅŸÂparÂmaÂğıÂmız ve iÅŸaÂret parÂmaÂğıÂmıÂzın araÂsıÂna duÂdaÂğıÂmıÂzı alıp sıÂkışÂtırÂdıÂğıÂmızÂda arÂteÂriÂel naÂbzı hisÂseÂdeÂbiÂliÂriz.
VenÂleÂri: Üst duÂdak venÂleÂri v. faÂciÂaÂliÂs’e alt duÂdak venÂleÂri v.subÂmenÂtaÂliÂs’e döÂküÂlür.
SiÂnirÂleÂri :M. orÂbiiÂcuÂlaÂris oriÂsin moÂtor siÂniÂri n. faÂciÂaÂlis’Âtir. SenÂsiÂtif siÂnirÂleÂri üst duÂdaÂğınÂki n. maÂxilÂlaÂris’’n dalları, alt duÂdaÂğınÂki n. manÂdiÂbuÂlaÂris’in dalları. PaÂrasempaÂtik siÂnirÂleÂri n. glosÂsopÂharyÂngeÂus’Âtan, sempaÂtik siÂnirÂleÂri daÂmarÂlaÂrın çevÂreÂsinÂde boÂyun semÂpaÂtik siÂnirÂleÂrinÂden geÂlirÂler.
DuÂdaÂğın lenÂfaÂsı: SubÂmanÂdiÂbuÂlar lenf nodÂlaÂrıÂna dreÂne olur.. Bunlarda nody cervicales profudi’ye dökülür. Alt duÂdaÂğın orÂta kısÂmıÂnın lenfası ise subÂmenÂtal lenf nodÂlaÂrıÂna dreÂne olur, buradan nodus jugulo-omohyoideus’a gider. Dudak kanserleri lenf yolunu izleyerek metastaz yapar.
KLİÂNİK: Üst duÂdaÂğın inÂfekÂsiÂyonÂlaÂrı v. laÂbiÂaÂlis suÂpeÂriÂor v. faÂciÂaÂlis.v. anÂguÂlaÂris, v. subÂraÂorÂbiÂtaÂlis, yoÂlu ile beÂyinÂdeÂki siÂnus caÂverÂnoÂsuÂsa geÂçeÂbiÂlir. Bu duÂruÂma siÂnus caÂverÂnoÂsuÂsuÂsun tromÂbofÂleÂbiÂti deÂnir.
YüÂzün TehÂliÂke üçÂgeÂni: DuÂdaÂğın köÂÅŸeÂleÂrinÂden 2 cm dıÂÅŸarÂdaÂki iki nokÂtaÂnın üst duÂdaÂğın alt keÂnaÂrınÂdan geÂçen bir çizÂgi ile birÂleÅŸÂtirÂdiÂÄŸiÂmizÂde bu çizÂgiÂnin uçÂlaÂrıÂnı glaÂbelÂlaÂya birÂleÅŸÂtiÂren iki çizÂgi daÂha çizÂdiÂÄŸiÂmizÂde bir üçÂgen elÂde deÂriz bu üçÂgen içinÂde olan enÂfekÂsiÂyonÂlaÂrın venÂler yoÂlu ile v.ophÂtalÂmiÂca’ya geÂçerÂler buÂraÂdanÂda siÂnus caÂverÂnoÂsuÂsa geÂçer buÂraÂdan duÂraÂmaÂter siÂnusÂlaÂrıÂna geÂçeÂbiÂlir. Bu bölÂgeÂye yüÂzün tehÂliÂke üçÂgeÂni deÂnir.
FAÂSİAL PALÂSİ: FaÂsiÂal siÂniÂrin felÂciÂdir. Bu duÂrumÂda m. orÂbiÂcuÂlaÂris oris ve m. laÂvaÂtor laÂbii suÂpeÂriÂor bu siÂnirÂle inerÂve olÂduÂÄŸu için felçÂli olan siÂniÂrin taÂraÂfınÂda sulÂcus naÂsoÂlaÂbiÂaÂlis düzÂleÂÅŸir. DuÂdak diÂÄŸer taÂraÂfa çeÂkiÂlir kiÂÅŸi ısÂlık çaÂlaÂmaz. KiÂÅŸiÂnin duÂdak köÂÅŸeÂleÂri lezÂyonÂlu taÂraÂfın akÂsiÂne çeÂkilÂme gösÂteÂrir. BuÂna deÂnir.
DUÂDAK YAÂRIKÂLAÂRI: KonÂjeÂniÂtal bir malÂforÂmasÂyon olan duÂduÂak yaÂrıkÂlaÂrı 1/100 oraÂnınÂda göÂrüÂlür. YaÂrık tek taÂrafÂlı veÂya çift taÂrafÂlı olaÂbiÂlir. YaÂrık baÂzen daÂmak yaÂrıÂğı ile birÂlikÂte olaÂbiÂlir. Tek taÂrafÂlı olanÂlar sık göÂrüÂlürÂler. MaÂxilÂlaÂnın ve duÂdakÂlaÂrın embÂryoÂloÂjik geÂliÂÅŸimÂleÂriÂnin norÂmal olÂmaÂmaÂsı soÂnuÂcu orÂtaÂya çıÂkarÂlar (Bak embÂryoÂloÂji kiÂtaÂbı). Bu anoÂmaÂliÂler maÂxilÂler ve naÂzal çıÂkınÂtıÂlaÂrın kısÂmen yaÂda taÂmaÂmen ekÂsik olÂmaÂsı soÂnuÂcu orÂtaÂya çıÂkar. Bu anoÂmaÂli erÂkekÂlerÂde kızÂlarÂdan çok rastÂlaÂnır, çevÂreÂsel fakÂtörÂlerÂden çok geÂneÂtik fakÂtörÂlerÂden kayÂnakÂlaÂnır. AnÂne yaÂşıÂnın artÂmaÂsı ile sıkÂlıÂğı arÂtar. DeÂÄŸiÂÅŸik ırkÂlarÂda farkÂlıÂlık gösÂteÂrir. YaÂrık daÂmak 1/2500 dir. Bu koÂnuÂyu embÂryoÂloÂji kiÂtaÂbıÂnızÂdan geÂniÅŸ bir ÅŸeÂkilÂde okuÂyuÂnuz . önemÂliÂdir. !
DUÂDAK KANÂSERÂLEÂRİ: ÇoÂÄŸunÂlukÂla erÂkekÂlerÂde alt duÂdakÂlarÂda göÂrüÂlürÂler. BunÂlar lezÂyonÂlu taÂraÂfa baÄŸÂlı olaÂrak subÂmenÂtal veÂya subÂmanÂdiÂbuÂlar bölÂgeÂye meÂtasÂtaz yaÂparÂlar ilerÂleÂmeÂsi haÂlinÂde boÂyun lenf nodÂlaÂrıÂna kaÂdar yaÂyıÂlaÂbilirÂler. BuÂraÂnın lenf doÂlaÂşıÂmıÂnın iyi biÂlinÂmeÂsi geÂreÂkiÂyor.
YAÂNAKÂLAR (BUCÂCA)Â Â Â Â Â
YüÂzün ve ağıÂzın yan taÂraÂfıÂnın büÂyük kısÂmıÂnı yaÂpar. Ön kısmını sulÂcus naÂsoÂlaÂbiÂaÂlis, (Bu oluk buÂruÂnun yan kısÂmınÂdan ağız köÂÅŸeÂsiÂne doÄŸÂru uzaÂnır.) üst kısÂmıÂnı arÂcus zygoÂmaÂtiÂcus, arÂkaÂsıÂnı kuÂlak önü, aÅŸaÂğıÂsıÂnı manÂdiÂbuÂla alt keÂnaÂrı yaÂpar. DışÂta deÂri içÂte muÂkoÂza ile kapÂlıÂdır. BunÂlaÂrın araÂsınÂda yüÂzün miÂmik kasÂlaÂrı ve yaÄŸ doÂkuÂsu (corÂpus adiÂpoÂsum bucÂcae), baÄŸ doÂkuÂsu ve daÂmarÂlar siÂnirÂler bulunur. DışÂta deÂri alÂtınÂda m. masÂsetÂteÂr’in üsÂtünÂden paÂroÂtis beÂziÂnin kaÂnaÂlı olan ducÂtus paÂroÂtiÂdeÂus arÂcus zygoÂmaÂtiÂcuÂsa paÂraÂlel olaÂrak (arcus zygomaticutan bir parmak geniÅŸliÄŸinde aÅŸağıdan geçer) geÂçeÂrek m. masÂsetÂteÂr’in ön keÂnaÂrınÂda ağız içiÂne m. bucÂciÂnaÂtoÂriÂuÂs’u deÂleÂrek üst 2. moÂlar diÅŸ hiÂzaÂsınÂda ağıÂza giÂrer. Buradaki mukozada paÂpilÂla paÂroÂtiÂdea deÂniÂlen paÂpilÂla buÂluÂnur buÂraÂya ducÂtus paÂroÂtiÂdeÂus açıÂlır.
M. masÂsetÂteÂr’in ön keÂnaÂrı ile m. bucÂciÂnaÂtoÂriÂuÂs’un araÂsınÂdaÂki boÅŸÂlukÂta buÂluÂnan yaÄŸ doÂkuÂsuÂnacorÂpus adiÂpoÂsum bucÂcae deÂnir. CorÂpus adiÂpoÂsum bucÂcae yaÂnaÂğın dış yüÂzüÂnün düzÂleÅŸÂmeÂsiÂni saÄŸÂlar. Çocuklarda emme sırasında yanağın kollabe olmasını önler.
Yanak derisi erkeklerde kıllıdır, bu kıllara sakal diyoruz.
YaÂnaÂğın asıl kaÂsı m. bucÂciÂnaÂtoÂriÂusÂ’tur. Bu kasın dışında burada bulunan yüze ait mimik kaslarda vardır ( M. Massetter, m. Risorius, m. zygomaticus majör – minör, m.
platisma) M. Buccinatorius’un üzerini örten fasiaya faÂcia bucÂcopÂharyÂngea deÂnir. Bu fasianın ağız köşelerinden baÅŸlayıp m. Buccinatorius’u ve farinksin konstriktor kaslarını sararak farinksin arkasında Raphe pharyngis’te sonlandığını biliyorsunuz.
YaÂnak içinÂde muÂkoÂza ile yanak kasları araÂsınÂda buÂluÂnan bezÂleÂre glanÂduÂla bucÂcaÂlesdeÂnir. Bunlar müÂköz bezÂlerÂdir. BunÂlaÂrın 4-5 taÂneÂsi ducÂtus paÂroÂtiÂdeÂuÂs’un son kısÂmı çevÂreÂsinÂde m. bucÂciÂnaÂtoÂriÂuÂs’un dıÂşınÂda buÂluÂnurÂlar bunÂlaÂra glanÂduÂla moÂlaÂres deÂnir, bunÂlaÂrın kaÂnalÂlaÂrı ikinci moÂlar diÅŸ hiÂzaÂsınÂda m. bucÂciÂnaÂtoÂriÂuÂs’u deÂleÂrek ağız içiÂne açıÂlırÂlar. Yanağın içini döşeyen mukoza diÅŸ kemerine atlayarak gigivayı yapar. Arkada damaÄŸa geçerek damak mukozasını yapar.
Vestibulum oris ve yaÂnak lokÂmaÂnın asıl ağız boÅŸÂluÂÄŸuÂna (caÂvum oris phropÂriÂum) geÅŸÂmeÂsiÂni saÄŸÂlaÂyan bir sfinkÂter göÂreÂvi göÂrür. Yanak dudaklarla birlikte emme, üfleme, öpme, ve yeme fonsiyonlarında ortak çalışır. ÇiÄŸneme sırasında lokmaların dil ile diÅŸ arasında kalmasını saÄŸlar.
YaÂnaÂğın arÂterÂleÂri: A. faÂciÂaÂlis, a.infraorbitalis (a. maÂxilÂlaÂriÂs’in dalÂı), A. transversa faciei (a. temporalis superficialis’in dalı) geÂlir.
YaÂnaÂğın venÂleÂri: ArÂterÂleÂr ile ayni isimlidir.
SiÂnirÂleÂri: Sensitif sinirleri n. manÂdiÂbuÂlaÂris ve n. maÂxilÂlaÂrisÂten geÂlirÂler. KasÂlaÂrıÂnın MoÂtor siÂniÂri n. faÂciÂaÂlis’Âtir. M. masÂseÂteÂr’in moÂtor siÂniÂri n. manÂdiÂbuÂlaÂrisÂ’tir .
Lefası: Nody submandibularis ve Nody parotidei’ye gider.
KLİNİK : FaÂsiÂal siÂniÂrin felÂcinÂde ağız köÂÅŸeÂsiÂnin bir taÂraÂfa çeÂkilÂmeÂsi soÂnuÂcu ağız içinÂdeÂki tükÂrük ve yiÂyeÂcekÂler dıÂÅŸaÂrı çıÂkar.
ASIL AÄžIZ BOÅžÂLUÂÄžU   ( CAÂVIÂTAS ORIS PROPÂRIA )
            Buranın ön ve yanlarında arcus dentalis (Alveolaris) (diÅŸ kemeri), Tavanında damak, tabanında dil ve bununla ilgili oluÅŸumlar, arkasında ıstÂhmus faÂuÂceÂum (boÄŸaz geçidi bulunur.
           Arcus dentalis (diş kemeri): Bilindiği gibi burayı üstte maxilla altta mandibula yapar. Bu kemiklerin üzerindeki alveoli dentalis’lerde dişler bulunur. Arcus dentalis’in vestibulum oris’e bakan ön yüzü, cavum oris proprium’a bakan arka yüzünü ve dişlerin aralarını örten mukozaya gingiva (diş eti) diyoruz.
GINÂGIVA (DİŞ ETİ )
DiÅŸÂleÂrin araÂsıÂnı dolÂduÂraÂrak diÅŸ keÂmerÂleÂriÂnin üzeÂriÂni örÂten çok katÂlı yasÂsı epiÂteÂle deÂnir. DiÅŸ eti diÅŸlerin aralarına sokularak diÅŸlerin boyunlarını sıkı sıkı sararak diÅŸ köklerini her türlü enfensiyona karşı korur. DiÅŸ etiÂnin serÂbest böÂlüÂmünün diÅŸlere yaslanan kısmına  marÂgo ginÂgiÂvaÂlis diÅŸÂleÂrin araÂsıÂna soÂkuÂlan kıÂsımÂlaÂrıÂna paÂpilÂla ginÂgiÂvaÂlis (interdentalis) deÂnir. DiÂÅŸeÂti alÂtınÂdaÂki fibÂröz doÂku vasıtası ile üst ve alt çeÂne keÂmikÂleÂriÂnin periosteum’una sıÂkı sıÂkıÂya yaÂpışÂmışÂtır.
Arterleri: Üst ginÂgiÂvaÂnın arÂterÂleÂri : a. infÂraÂorÂbiÂtaÂlis, a.pteryÂgoÂpaÂlaÂtiÂna, a. alÂveÂoÂlaÂris suÂpeÂriÂor, a. paÂlaÂtiÂna. Alt ginÂgiÂvaÂnın arÂterÂleÂri : a. subÂmenÂtaÂlis, a. subÂlinÂguÂaÂlis, a. alÂveÂoÂlaÂris inÂfeÂriÂorÂdan geÂlir.
venÂleÂri: V. linÂguÂaÂlis, v. faÂciÂaÂlis, pleÂxus pteryÂgoÂiÂdeÂuÂsa döÂkıÂlır.
SiÂnirÂleÂri: Üst çeÂne diÂÅŸeÂtiÂne: N. maÂxilÂlaÂriÂs’in dalÂlaÂrı olan n. paÂlaÂtiÂnus maÂjör, n. naÂsoÂpaÂlaÂtiÂnus ve n. alÂveÂoÂlaÂris suÂpeÂriÂorÂdan geÂlir. Alt çeÂne diÂÅŸeÂtiÂne n. manÂdiÂbuÂlaÂriÂs’in dalÂlaÂrınÂdan n. alÂveÂoÂlaÂris inÂfeÂriÂor, n. linÂguÂaÂlis, n. bucÂcaÂlis inerÂve eder.
Lenfası: Nody lymphatici submandibulares, submentales’lere drene olur.
GINÂGIÂVIÂTIS: GinÂgiÂvaÂnın ilÂtiÂhaÂbıÂna deÂnir. Bu ilÂtiÂhap ginÂgiÂvaÂnın kıÂzarÂmaÂsı ile kenÂdiÂni gösÂteÂrir. EÄŸer teÂdaÂviÂsi yaÂpılÂmazÂsa enÂfekÂsiÂyon diÅŸÂleÂre yaÂyıÂlır (peÂriÂdonÂtiÂtis). Bu duÂrum diÅŸÂleÂrin kayÂbıÂna seÂbep olaÂbiÂlir.
Â
DİŞÂLER ( DENÂTES )
DiÅŸÂler ağıÂza alıÂnan gıÂdaÂlaÂrın kesilmesini, parÂçaÂlanÂmaÂsıÂnı saÄŸÂlaÂyan sert yaÂpıÂlarÂdır. Üst çenede 16 alt çenede 16 tane olmak üzere 32 tanedir. BaÂzı hayÂvanÂlarÂda diÅŸÂler sık sık düşer yeÂriÂne yeÂniÂleÂri geÂlir buÂna polyÂphoÂdonÂtiÂda deÂnir. MeÂmeÂliÂliÂlerÂde ise diÅŸÂler yaÂÅŸam boÂyunÂca bir deÂfa deÂÄŸiÂÅŸir buÂna diphÂyoÂdonÂtiÂda deÂnir. İnÂsanÂlarÂda kısÂmen bu gruÂba giÂrer. MeÂmeÂliÂlerÂde diÅŸÂler ayÂni göÂreÂve saÂhipÂtirÂler buÂna hoÂmoÂiÂdonÂtiÂda deÂnir. İnÂsanÂlarÂda ise diÅŸÂler farkÂlı iÅŸÂleÂri yapÂmak üzeÂre farkÂlı ÅŸeÂkilÂler alÂmışÂlarÂdır buÂna heÂteÂroÂdonÂtiÂda deÂnir. BuÂna göÂre diÅŸÂler keÂsiÂci diÅŸÂler (denÂtes inÂcisÂsiÂvi), köÂpek diÅŸÂleÂri (denÂtes canÂniÂni), Küçük azı diÅŸÂleÂri (denÂtes preÂmoÂlaÂres) , Büyük azı diÅŸÂleÂri (denÂtes moÂlaÂres) olÂmak üzeÂre 4 kıÂsımÂda inÂceÂleÂnirÂler. ilk çıÂkan geÂçiÂci diÅŸÂleÂre denÂtes deÂciÂdui, yaÂÅŸam boÂyunÂca kaÂlıÂcı diÅŸÂleÂre denÂtes perÂmaÂnenÂtes deÂnir.
DenÂtes deÂciÂdui: YeÂniÂdoÂÄŸan çoÂcukÂta diÅŸ buÂlunÂmaz iki yaÂşıÂna kaÂdar alt ve üst çeÂneÂde 20 taÂne diÅŸ çıÂkar bunÂlaÂra deÂnir. BunÂlar her yaÂrım çeÂneÂde 2 keÂsiÂci , 1 köÂpek , 2 büyük azı diÂÅŸi çıÂkar. Bunu formülü 2 1 2 olarak yazılır.
DenÂtes perÂmaÂnenÂtes: 6 yaÂşınÂdan itiÂbaÂren süt diÅŸÂleÂri döÂkülÂmeÂye yeÂriÂni kaÂlıÂcı diÅŸÂler alÂmaÂya baÅŸÂlar. Her yaÂrım çeÂneÂde 8 diÅŸ olÂmak üzeÂre eriÅŸÂkin bir inÂsanÂda 32 kaÂlıÂcı diÅŸ buÂluÂnur. BunÂlar: 2 keÂsiÂci diÅŸ( I ), 1 köÂpek diÂÅŸi( C ), 2 preÂmoÂlar diÅŸ( PM ), 3 moÂlar diÅŸ( M ) dir. DiÅŸ taÂbaÂbeÂtinÂde diÅŸÂler aÅŸaÂğıÂdaÂki giÂbi okuÂnur.
3 M  2 PM   1 C   2 İ      2İ    1 C   2 PM  3 M
3 M  2 PM   1 C   2 İ      2İ    1 C   2 PM  3 M
Kesici dişler (dentes incissivi)(İ): Ön dişlerin kenarlarının kesici olması lokmaları kesmesi sebebi ile bunlara kesici diş denir. Her yarım çenede 2 şer tane olmak üzere 8 tanedir. Tek kökü vardır.
Köpek dişleri (dentas cannini) (C): Her yarım çenede birer tane olmak üzere 4 tanedir. Tek kökü vardır.
Küçük azı dişleri (dentes premolares) (PM): Her yarım çenede 2 tane olmak üzere 8 tanedir. Genellikle tek kökü vardır.
Büyük azı diÅŸleri (dentes molares) (M): Her yarım çenede 3 tane olmak üzere 12 tanedir. DiÅŸlerin en büyüğüdürler. Bundan dolayı facies masticatorius denilen yüzlerindeki çıkıntılar bulunur. Bunlar 4-5 adet olabilir.Bu diÅŸlerin üst çenede 3, alt çenede 2 tane kökleri olur. 3. moÂlar diÂÅŸe akıl diÂÅŸi ( denÂtes seÂroÂtiÂnus, dens molares tertius ) veÂya 20 yaÅŸ diÂÅŸi deÂnir. Bu diÅŸ 17-25 yaÅŸÂlaÂrı araÂsınÂda çıÂkar baÂzen geç kaÂlaÂbilÂdiÂÄŸi hiç çıkÂmaÂdıÂğıÂda olaÂbiÂlir.
DiÅŸÂleÂrin geÂnel özelÂlikÂleÂri: Her diÅŸ corona dentis, cervix dentis ve radix dentis olmak üzere üç kısımda incelenir.
1-CoÂroÂna denÂtis : DiÂÅŸin ginÂgiÂvaÂnın dıÂşınÂda kaÂlan görünen kısÂmıÂna deÂnir.
BuÂraÂnın 5 yüzü varÂdır.
FaÂciÂes vesÂtiÂbuÂlaÂris: DiÂÅŸin vesÂtiÂbuÂlum oriÂse baÂkan yüzüdür. Bu yüz komÅŸu olduÄŸu oluÅŸumlara göre ikiye eyrılır.
a-Facies labialis: Dişin dudaklara yanağa bakan yüzüne denir.
b-Facies buccalis: Yanağa bakan yüzüne denir.
FaÂciÂes linÂguÂaÂlis: DiÂÅŸin dil ile komÂÅŸu olan yüzüÂne deÂnir.
FaÂciÂes conÂtacÂtus anÂteÂriÂor (FaÂciÂes meÂdiÂaÂlis ): DiÂÅŸin önünÂdeÂki diÅŸÂle komÂÅŸu olan yüÂzüÂne deÂnir.
FaÂciÂes conÂtacÂtus posÂteÂriÂor (faÂciÂes disÂtaÂlis ): DiÂÅŸin arÂkaÂsınÂdaÂki diÅŸ ile komÂÅŸu olan yüzüÂne deÂnir.
FaÂciÂes MasÂtiÂcaÂtoÂriÂus (FaÂciÂes occÂluÂsiÂaÂlis): ÇiÄŸÂneÂme yüzüne deÂnir. Üst ve alt diÅŸÂleÂrin bu yüzÂleÂri çiÄŸÂneÂme esÂnaÂsınÂda birÂbiÂriÂne deÂÄŸerÂler. Bu yüzÂleÂrin üzeÂrinÂde tümÂsekÂler buÂluÂnur bunÂlaÂra cusÂpis denÂtis deÂnir, bunÂlaÂrınÂda en çıÂkırÂtıÂlı yeÂriÂne apex cusÂpiÂdis deÂnir. CusÂpus denÂtisÂleÂrin araÂsınÂdaÂki eniÂne çıÂkınÂtıÂlaÂra crisÂta transÂverÂsaÂlis, üçÂgen çıÂkınÂtıÂlaÂra crisÂta triÂanÂguÂlaÂris deÂnir.
2-CerÂvix denÂtis: DiÂÅŸin boyÂnuÂna, diÅŸetinin diÅŸe tutunduÄŸu bölüme deÂnir.
3-RaÂdix DenÂtis: DiÂÅŸin alÂveÂoÂli denÂtaÂliÂs’in içinÂde buÂluÂnan kısÂmıÂna deÂnir. Bu alveollerin içi periosteumla döşelidir. BuÂraÂnın teÂpeÂsiÂne apex raÂdiÂcis denÂtis deÂnir, buÂraÂnın üzeÂrinÂde buÂluÂnan deÂliÂÄŸe foÂraÂmen apiÂcis denÂtis deÂnir.
CaÂviÂtas denÂtis: DiÂÅŸin içinÂdeÂki boÅŸÂluÂÄŸa deÂnir buÂraÂnın iÂçinÂdeÂki diÅŸ özüne pulÂpa denÂtis deÂnir. PulÂpaÂnın içinÂde zenÂgin daÂmarÂlar ve baÄŸ doÂkuÂsu buÂluÂnur. Pulpanın kök içindeki kısmına canalis radicis dentis denir. Pulpaya damarlar foÂraÂmen apiÂcis denÂtis’’en girerler.
DiÅŸÂler ile diÅŸÂleÂrin oturÂduÂÄŸu alÂveÂoÂli denÂtaÂlesÂler araÂsınÂda buÂluÂnan boÅŸÂluÂÄŸa spaÂtiÂum peÂriÂoÂdonÂtaÂle deÂnir. Bu boÅŸÂluÂÄŸu dolÂduÂran baÄŸ doÂkuÂsuÂna peÂriÂoÂdonÂtiÂum deÂnir. Bu baÄŸ doÂkuÂsu kolÂlaÂgen ipÂlikÂlerÂden yaÂpıÂlı olup diÂÅŸin alÂveÂol duÂvaÂrıÂna sıÂkıÂca tuÂtunÂmaÂsıÂnı saÄŸÂlar. Bu ipÂlikÂleÂre FibÂria alÂveÂoÂliÂdenÂtaÂles deÂnir.
Dişlerin çıkma zamanları:
Süt dişleri        Kesici dişler 6-10 aylarda
Köpek dişleri 16-20 aylarda
Molar diÅŸler 15-24 aylarda
Kalıcı dişler     Medial kesici 7 yaşında
Lateral kesici 8 yaşında
Köpek dişleri 11-12 yaşında
Birinci premolar 9 yaşında
İkinci premolar 10 yaşında
Birinci molar 6 yaşında
İkinci molar 12-13 yaşında
Üçüncü molar 17-25 yaşında (akıl diÂÅŸi)
DaÂmarÂlaÂrı :
ArÂterÂleÂri: Alt çeÂne diÅŸÂleÂriÂni besÂleÂyen a. alÂveÂoÂlaÂris inÂfeÂriÂor a. maÂxilÂlaÂriÂs’in daÂlıÂdır. FoÂraÂmen manÂdiÂbuÂlaÂe’dan caÂnaÂlis manÂdiÂbuÂlaÂe’ya giÂrer buÂraÂda pleÂxus denÂtaÂlis deÂniÂlen pleÂxuÂsu yaÂpar. Bu pleÂxusÂlarÂdan çıÂkan raÂmi denÂtaÂles’Âler alt çeÂne diÅŸÂleÂriÂne daÂğıÂlır. Üst çeÂne diÅŸÂleÂriÂne a. maÂxilÂlaÂriÂs’in dalÂlaÂrınÂdan Aa. alÂveÂoÂlaÂris suÂpeÂriÂoÂres anÂteÂriÂoÂres ve posÂteÂriÂoÂres’Âler besÂlerÂler.8u
VenÂleÂri: Alt çeÂneÂnin venÂleÂri v. alÂveÂoÂlaÂris inÂfeÂriÂoÂra döÂkülür bunÂlarÂda pleÂxus veÂnoÂsus pÂteryÂgoÂiÂdeÂuÂsa açıÂlır. Üst çeÂne venÂleÂri önÂde v. faÂciÂaÂliÂs’e , arÂkaÂda pleÂxus veÂnoÂsus pteryÂgoÂiÂdeÂuÂs’a döÂkülürÂler.
LenÂfaÂsı: DiÅŸÂleÂrin lenÂfaÂsı nody lymphaÂtiÂci subÂmenÂtaÂlisÂ’leÂre oraÂdanÂda nody lymphaÂtiÂci subÂmanÂdiÂbuÂlaÂris’ÂleÂre veÂya nody lymphaÂtiÂci cerÂviÂcaÂlis proÂfunÂdiÂaÂe’Âye döÂkülürÂler.
SiÂnirÂleÂri: üst çeÂneÂnin siÂnirÂleÂri n.maxillaris’in dalı olan rr. alÂveÂoÂlaÂris suÂpeÂriÂor anÂteÂriÂor, rr. alÂveÂoÂlaÂris suÂpeÂriÂor meÂdiÂus, rr. alÂveÂoÂlaÂris suÂpeÂriÂor posteriores lerÂden geÂlirÂler. Alt çeÂneÂnin siÂnirÂleÂri n.mandibularis’in dalı olan n. alÂveÂoÂlaÂris inÂfeÂriÂor taÂraÂfınÂdan inerÂve ediÂlir. Bu siÂnir caÂnaÂlis manÂdiÂbuÂlaÂris içinÂde ilerÂlerÂken diÅŸÂleÂre dalÂlaÂrıÂnı verir sonunda uç dalı foÂraÂmen menÂtaÂleÂden n.mentalis olarak çıÂkar.
Â
PAÂLAÂTUM ( DAÂMAK )
AÄŸzın taÂvaÂnıÂna damak denir. Burası önÂde sert daÂmak arÂkaÂda yuÂmuÂÅŸak daÂmak olÂmak üzeÂre iki kıÂsımÂda inÂceÂleÂnir.Damak burun boÅŸluÄŸu ile ağız boÅŸluÄŸunu birbirinden ayırır.
PaÂlaÂtum duÂrum (Sert daÂmak):
Os maÂxilÂlae’nin proÂcesÂsus paÂlaÂtiÂnuÂs’u (2/3 kısmı) ile os paÂlaÂtiÂnuÂm’un laÂmiÂna hoÂriÂzonÂtaÂliÂs’i (1/3 kısmı) taÂraÂfınÂdan meyÂdaÂna geÂtiÂrilÂmiÅŸÂtir. Ön ve yanÂlarÂda arÂcus alÂveÂoÂlaÂrisÂler taÂraÂfınÂdan çevÂrilÂmiÅŸÂtir. ArÂkaÂda yuÂmuÂÅŸak daÂmak ile deÂvam eder. Bu kemiklerin üzeÂri inÂce bir muÂkoÂza ile kapÂlıdır. OrÂtaÂsınÂda önÂden arÂkaÂya doÄŸÂru uzaÂnan kaÂbarÂtıÂya rapÂhe paÂlaÂtiÂni deÂnir. RapÂhe paÂlaÂtiÂnin ön tarafındaki canalis incissivus’un bulunduÄŸu yerde  (paÂpilÂla inÂcisÂsiÂva) vardır. ÖnÂde her iki yanÂda yanÂlaÂra doÄŸÂru uzaÂnan eniÂne muÂkoÂza kıvÂrımÂlaÂrıÂna pliÂca paÂlaÂtiÂna transÂverÂsa deÂnir. Çok katlı yassı epitelden meydana gelen damak muÂkoÂzası ile damak keÂmiÂÄŸiklerinin peÂriÂosÂteÂuÂm’u baÄŸ doÂkuÂsu ile birbirine sıkıca baÄŸlanmıştır. Bu baÄŸ doku içinde çok saÂyıÂda glanÂduÂla paÂlaÂtiÂna denilen tükrük bezleri buÂluÂnur. Sert damağın ön ve yanlarında diÅŸ eti ve arcus alveolaris bulunur.
PaÂlaÂtum molÂle (yuÂmuÂÅŸak daÂmak ):
Damağın arka kısmına denir. İçinÂde kasÂlar baÄŸ doÂkuÂsu daÂmar ve siÂnirÂler buÂluÂnduÄŸundan, üst ve alÂtıÂnı muÂkoÂzanın kapladığından dolayı yumuÅŸak damak denir. Sert damak gibi ağız ile buÂrun araÂsınÂdadır. YumuÅŸak damağın ön kısmı sert damaÄŸa yan kısımları ise pharynx’in yan duvarlarına tutunur.YuÂmuÂÅŸak daÂmaÂğın arÂka keÂnaÂrı aÅŸaÂğı doÄŸÂru sarÂkar. BuÂnun orÂtaÂsınÂdaÂki aÅŸaÂğı doÄŸÂru olan uzanÂtıÂya uvuÂla deÂnir. BuÂnun içinÂde m. uvuÂlae deÂniÂlen kas varÂdır. UvuÂlaÂnın taÂbaÂnınÂdan yanÂlaÂra doÄŸÂru uzaÂnanan kemerlere arÂcus paÂlaÂtogÂlosÂsus ve arÂcus paÂlaÂtopÂharyÂngeÂus denir. Bunların içinde m. palatoglossus ve m. palatopharyngeusbulunur. Bu arÂkusÂlar uvuÂlaÂnın yanÂlaÂrınÂdan aÅŸaÂğıÂya dıÂÅŸa doÄŸÂru uzaÂnaÂrak diÂlin köÂkünün yanÂlaÂrınÂda sonÂlaÂnırÂlar. Bu arcusların aralarındaki çukura fossa tonsillaris denir, burada tonsilla palatina (damak bademciÄŸi) bulunur. YuÂmuÂÅŸak daÂmak muÂkoÂzaÂsı çok kaÂtlı yasÂsı epiÂtelÂle döÂÅŸeÂliÂdir. Yutma emme sırasında Pharynx’in contrictor kaslarının kasılması ile yumuÅŸak damak pharynx arka duvarına yapışır. Bunun sonucu ağızdaki sıvı veya katı gıdalar burun boÅŸluÄŸuna kaçmaz. YumuÅŸak damağın kaslarının tutunduÄŸu bir aponevrozu vardır, bunaaponeurosis palatinae denir, bu aponevroz sert damağın periosteumuna yapışarak sonlanır. Bu apoÂnevÂros m. tenÂsor veÂli paÂlaÂtiÂni’Ânin geÂniÅŸÂleÂmiÅŸ kiÂriÂÅŸiÂdir
DaÂmaÂğın daÂmarÂlaÂrı:
ArÂterÂleÂri: A. maÂxilÂlaÂris’Âten geÂlen a. paÂlaÂtiÂna maÂjör, a. faÂciÂaÂliÂs’in daÂlı olan a. paÂlaÂtiÂna asÂcenÂdens’tir. A. sphenopalatina’nın dalı a. nasopalatina
VenÂleÂri: PleÂxus tonÂsilÂlaÂriÂs’e veÂya pleÂxus pteryÂgoÂiÂdeÂuÂs’a döÂkülür.
SiÂnirÂleÂri: N. paÂlaÂtiÂnus maÂjör – miÂnör ve n. naÂsoÂpaÂlaÂtiÂnus , n. glosÂsopÂharyÂngeÂus’Âtan dal alır.
Damağın lenfası: Boyun derin lenf nodüllerine gider.
DAÂMAÂÄžIN KASÂLAÂRI
1-M. tenÂsor veÂli paÂlaÂtiÂni: ProÂcesÂsus pteryÂgoÂiÂdeÂuÂs’un fosÂsa scapÂhoÂiÂdeÂa‘sınÂdan, tuÂbae auÂdiÂtiÂvaÂ’nın kıÂkırÂdak kısÂmınÂdan baÅŸÂlar. Her iki kasın kiriÅŸi aponeurosis palatinae’yi meydana getirerek sonlanır.
KaÂsıÂlınÂca yuÂmuÂÅŸak daÂmaÂğı kaldırır ve gerer.
2-M. leÂvaÂtor veÂli paÂlaÂtiÂni: TemÂpoÂral keÂmiÂÄŸin pars petÂroÂsa’sıÂnın alt yüzü ve tuÂba auÂdiÂtiÂva’Ânın kıÂkırÂdak kısÂmınÂdan baÅŸÂlar. YuÂmuÂÅŸak daÂmaÂğın içinÂde daÂğıÂlır.
KaÂsıÂlınÂca yuÂmuÂÅŸak daÂmaÂğı yuÂkaÂrı kalÂdıÂrır, pharynx arÂka duÂvaÂrıÂna doÄŸÂru yakÂlaÅŸÂtıÂrır,
3-M. uvuÂlae: ApoÂneÂuÂroÂsis paÂlaÂtiÂni ve spiÂna naÂsaÂlis posÂteÂriÂorÂ’dan baÅŸÂlar. UvuÂlaÂnın alt ucunÂda muÂkoÂzaÂya yaÂpıÂÅŸaÂrak sonÂlaÂnır.
KaÂsıÂlınÂca uvuÂlaÂyı yuÂkaÂrı çeÂker.
           4-M. paÂlaÂtogÂlosÂsus: ApoÂneÂuÂroÂsis paÂlaÂtiÂna’Ânın yanÂlaÂrınÂdan baÅŸÂlar istÂhmus faÂuÂceÂuÂm’un yan duÂvaÂrıÂnı yaÂpar arÂcus paÂlaÂtogÂlosÂsuÂs’u meyÂdaÂna geÂtiÂrir. TonÂsilÂla paÂlaÂtiÂnaÂnın önünÂden geÂçer. DiÂlin içiÂne giÂreÂrek daÂğıÂlır.
KaÂsıÂlınÂca diÂlin köÂkünü arkaya, yuÂkaÂrı kalÂdıÂrır, istÂhmus faÂuÂceÂuÂm’u daÂralÂtır. ArÂcus paÂlaÂtogÂlosÂsusÂlaÂrı birÂbirÂleÂriÂne yakÂlaÅŸÂtıÂrır. Böylece oropharynx’i cavum oris propriumdan ayırır
5-M. paÂlaÂtopÂharyÂngeÂus: YuÂmuÂÅŸak daÂmaÂğın arÂka keÂnaÂrınÂdan apoÂneÂuÂroÂsis paÂlaÂtiÂniÂ’den baÅŸÂlar. YanÂlaÂra doÄŸÂru uzaÂnaÂrak arÂcus paÂlaÂtopÂharyÂngeÂuÂs’u meyÂdaÂna geÂtirÂdikÂten sonÂra carÂtiÂlaÂgo thyroÂiÂdeÂa’Âya kaÂdar uzaÂnan bir hatÂta faÂrinks kasÂlaÂrıÂnın içiÂne kaÂrıÂÅŸaÂrak sonÂlaÂnır.
KaÂsıÂlınÂca faÂrinkÂsi yuÂkaÂrı öne doÄŸÂru çeÂkeÂrek yutÂma sıÂraÂsınÂda faÂrinkÂsin daÂralÂmaÂsıÂnı saÄŸÂlar.
Bu kasÂlaÂrın siÂnirÂleÂri: M.TenÂsor veÂli paÂlaÂtiÂni n. manÂdiÂbuÂlaÂris taÂraÂfınÂdan diÂÄŸerÂleÂri Plexus pharyngeus taÂraÂfınÂdan inerÂve olur
Prof. Dr. Kenan AYCAN
tip.erciyes.edu.tr/Anabilim/Temel/cv/Anatomi/kenanaycan.htm
STETESKOP NET e teşekkürler
http://www.steteskop.net
Yorum yazabilmek için oturum açmalısınız.