Özel eğitimde çocuğun eğitsel değerlendirmesi yapılarak, tüm gelişim alanlarındaki ihtiyaçları belirlenerek ve çocuğun performansı göz önüne alınarak uygun eğitim programları hazırlanıp uygulanmaktadır. Merkezimiz, bireyselleştirilmiş eğitim programı hazırlarken üç bölümü göz önünde bulundurur. Bu bölümler aşağıda açıklanmıştır:

1-Eğitsel      Performans    Düzeyini         Belirleme 
·        Anne-Baba         Görüşmeleri
·        Psiko-Eğitsel Testler      (Formal, İnformal Ve Ölçüt Bağımlı Ölçü Araçları)
·         Değerlendirme Raporu Ve Performans Ve İhtiyaçları Belirleme 2-Bireyselleştirilmiş           Eğitim Programı        Hazırlama(BEP)
·        Uzun      Dönemli           Amaçların        Belirlenmesi
·        Kısa       Dönemli           Amaçların        Belirlenmesi
·         Öğretimsel  Amaçların Belirlenmesi 3-Bireyselleştirilmiş           Öğretim          Programı        Hazırlama(BÖP)
·        Konu
·        Öğrencinin         Performans      Düzeyi
·        UzunVe  Kısa      Dönemli           Hedef
·        Öğretimsel        Amaç
·         Öğretim Sürecİ

EĞİTSEL PERFORMANS DÜZEYİNİ BELİRLEME    Özel eğitimde BEP hazırlanırken ilk olarak, çocuğun eğitsel performans düzeyi belirlenir. Performans düzeyi, aile görüşmeleriyle, gözlemlerle psiko-eğitsel testlerle belirlenir.
İlk olarak okulumuzda öğretmenler kaba değerlendirme formu doldurmaktadır böylece çocukların performans ortalaması belirlenmiş olur. Daha sonra öğretmenlerimiz ölçüt bağımlı ölçü araçları ile ayrıntılı bir değerlendirme yapmaktadır. Böylece öğretim hedefleri oluşturulmaktadır. Ölçüt bağımlı ölçü araçları ile öğretim öncesi, öğretim sırası ve öğretim sonunda değerlendirme yapılır.

Ölçüt            bağımlı           ölçü     aracı
Ölçüt bağımlı ölçü aracında belirlenen beceri analiz edilir. Basamaklar sıralanır, Analizi yapılan basamaklar bildirimler bölümünü oluşturur. Sorular ve ölçüt belirlenir.

ÖLÇÜT BAĞIMLI ÖLÇÜ ARACI  ÖĞRENCİNİN ADI:

DEĞERLENDİRME     SİSTEMİ: (+)BAĞIMSIZ           (M)MODEL OLMA
(S) SÖZEL İPUCU            (F) FİZİKSEL YARDIM      Sonuç bölümüne değerlendirme sistemine göre çocuğun soruyu nasıl yerine getirdiği           işaretlenir.
Değerlendirmenin sonucunda; kurumumuz değerlendirme raporu oluşturmaktadır. Bu raporda; veriler yorumlanmakta ve öncelikli gereksinimler belirlenmektedir. Öncelikli gereksinimler belirlenirken bir liste oluşturulmaktadır.

BİREYSELLEŞTİRİLMİŞ EĞİTİM PROGRAMI (BEP) HAZIRLAMA

 1-      Uzun Dönemli Amaçları Oluşturma : Okulumuzda eğitsel performans düzeyi belirlendikten ve aile ziyaretleriyle ailenin ihtiyaçları konuşulduktan sonra uzun dönemli amaçlar belirlenir. Uzun dönemli amaçlar, öğrenciden bir yıllık süre içerisinde öğrencinin kazanması gereken amaçlardır. Öğretmen bireyselleştirilmiş eğitim programı hazırlarken kurumumuzda öğrencinin performansı, öğrencinin öncelikli gereksinimleri, aile tercihleri göz önüne alınmaktadır. Uzun dönemli amaçlar; bilişsel, duyuşsal ve psiko-motor becerileri içerir.  2-      Kısa Dönemli Amaçları Oluşturma : Uzun dönemli amaç arasındaki ölçülebilir ara basamaklardır. Öğretmenlerimiz kısa dönemli amaçları beceri analizi yöntemiyle hazırlar ve amaca ulaşma ölçütünü koyar. 3-      Öğretimsel Amaçların Oluşturulması : Kısa dönemli amaçların öğretimi için becerilerin sıralanması sürecidir. 4-      Programın Başlama Bitiş Tarihlerinin Belirlenmesi Ve Uygulayıcıların Belirlenmesi : Kurumumuzda sınıf öğretmenlerinin koordinatörlüğünde programın uygulanmasından; beden eğitimi öğretmenleri, müzik öğretmenleri, resim öğretmenleri, sorumludur.

BİREYSELLEŞTİRİLMİŞ ÖĞRETİM PROGRAMI (BÖP) HAZIRLAMA     Kurumumuzda, öğretimin uygulama aşamasında BÖP hazırlanmaktadır. Bu formda öğrencinin performans düzeyi, uzun dönemli amaç, kısa dönemli amaç, öğretimsel amaç bulunmaktadır. Bunların yanı sıra öğretimin yapıldığı yer, araç gereçler, kullanılacak yöntem ve teknikler, süre ve değerlendirme süreçleri de planlanmaktadır. Değerlendirme, her dersin sonunda değerlendirme formuna kaydedilmektedir.

DAVRANIŞ PROBLEMLERİ       Özel eğitimde , davranış değiştirme programlarının amacı; öğrencilere yeni istendik davranış kazandırma ve öğrencinin kazandığı istendik davranışları sürdürmesini ve genellemesini sağlamaktır.     Problem olan ve değiştirilmesi hedeflenen davranış belirlenirken öncelikle; kişinin kendine ve çevresine zarar vermesi , öğrenmesini engellemesi, öğrendiği beceriyi uygulamasını engellenmesi, akranlarından  farklılık göstermesi etkenleri göz önüne alınır. 

Problem  davranış  için analiz yapma : Okulumuzda öğretmenler davranışları  üç öğeye göre analiz etmektedir. Bunlar;  davranış öncesi , davranış ve davranış sonrası şeklindedir.           Davranış öncesi ; davranışların oluşumu için zemin hazırlayan ortam, sözcük, olaylar, veya nesneler olabilir. İyi bir davranış analiz yapmak; istenilmeyen davranışların ortamının düzenlenmesi davranışın öncesini ve davranışın sonrası pekiştireçlerin belirlenmesiyle uygun  sağaltım planı hazırlanmaktadır. Çocuklar sadece uygun olan  davranışları değil, uygun olmayan  davranışları da öğrenmeler sonucu göstermektedir.

Davranışın gözlenmesi ve kayıt edilmesi; gün, saat, dakika ortam, kişiler gibi notların bulunduğu bir çalışma kağıdına belirlenen süre içinde olan tüm davranışların söylenenlerin yazılması ortam betimlenmesidir.Kurumumuzda problem davranış belirlenirken Bilimsel yöntem ve teknikler kullanılmaktadır.
Çocukta görülen problem davranışların  belirlenmesi için ilk aşama olarak anekdot kaydı tutulmaktadır. Anekdot kaydı  sürekli kayıt sistemidir. Çocuk sürekli gözlemlenerek, form doldurulur. 20-30 dakika yapılan gözlemde davranışın öncesi kendisi ve davranış gözlemlenir. Formun sonuna rapor yazılır.

ANEKDOT KAYDI       Gözlenen :                                                                                Tarih:
Gözleyen :                                                                                Süre :

Anektod kaydıyla çocuğun problem davranışları belirlenir. Bu problem davranışlar sıralandıktan sonra bu davranışlar arasında en öncelikli olan problem davranış seçilir. Çocuğun problem davranışı ortam davranış sonuç formu ile analiz edilir. Bu form ile davranışı ortaya çıkaran fiziksel ortam, sosyal çevre,etkinlik ve davranış sonrası davranışı pekiştiren etmenler açığa çıkartılır. Böylece davranışın işlevel değerlendirilmesinin önü açılır.

ORTAM-DAVRANIŞ-SONUÇ ANALİZİÖğrenci            : Öğretmen         : Tarih               : Formu Dolduran :

Özel Eğitimde bu form kullanılarak davranış öncesi etmenler belirlenip, önleyici düzenlemeler yapılmaktadır ve sağaltım planı hazırlanmaktadır.       Özel Eğitimde  problem davranışların sağaltım planıyla birlikte olumlu davranış desteği planı da uygulanmaktadır. Bu olumlu davranış desteği planlarında; problem davranış yok edilirken, yerine istendik davranışlar kazandırılmaya çalışılmaktadır.  Öğrencinin davranış değişimi, davranışa uygun ölçme teknikleriyle programı izleme ve sonuç değerlendirme aşamasında ölçülmektedir. Hedef davranışlar belirlenirken kurumumuzda aşağıdaki form kullanılmaktadır. HEDEF DAVRANIŞ BELİRLEME FORMU 

Problem davranışın yerine olumlu davranış kazandırma  planı hazırlanırken ; aşağıdaki unsurlar dikkate alınarak planlama yapılır

.DAVRANIŞ DESTEĞİ PLANII. PROBLEM DAVRANIŞIN TANIMLANMASIA. Tanım:
B. Davranış Öncesi:
C. Davranışı Ortaya Çıkaran Değişkenler:
D. Davranışın Sıklığı / Yüzdesi:

II. UYGUN ALTERNATÄ°F DAVRANIÅžIN TANIMI

A. Tanım:
B. Öğrenme Stratejileri:

III. ÇEVRESEL DÜZENLEMELER

A. Daha Uygun ve Bağımsız Olabilmesi İçin Gerekli Olan Beceri:
B. Çocuğun Kızgınlığını Azaltabilecek, Öfkesini Kontrol Edebilecek, Hoşgörüsünü Arttırabilecek Baş Etme Becerileri:
C. Sınıf / Okul Düzenlemeleri:

IV. ÖĞRETÄ°MA. PekiÅŸtireçler ·    HoÅŸuna Giden PekiÅŸtireçler: – Sözel PekiÅŸtireçler:
– Sembol  PekiÅŸtireçler:
– Sosyal PekiÅŸtireçler:
– Nesnel PekiÅŸtireçler:
– Fiziksel PekiÅŸtireçler: ·    HoÅŸuna gitmeyen PekiÅŸtireçler: B. PekiÅŸtireç Tarifesi: 

V. YÖNTEM

VI. KAYIT TUTMA                Bu aşamalar kullanılarak her çocuk için ayrı olmak koşulu ile bir olumlu davranış desteği planı hazırlanmaktadır.Böylece problem davranışın yerine istendik davranış kazandırmak hedeflenmektedir.         Özel eğitim ilkelerinde;  problem olanın çocuk değil,  davranış ve davranışı yaratan fiziksel ve sosyal çevre olduğunu savunmaktadır ve bu nedenle Sağaltım Programlarını bu yönde hazırlamaktadır.